H συνταξιοδότηση των υπηρετούντων στις Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας καθορίζεται από ειδικές διατάξεις που τους εντάσσει σε ειδική κατηγορία με διαφορετικά των υπολοίπων εργαζόμενων όρια ηλικίας και προϋποθέσεις χρόνου, και έχουν δικαίωμα για έξοδο στη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας.
Με την Υπαγωγή στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης των υπαλλήλων λειτουργών του Δημοσίου, καθώς και των στρατιωτικών οι προϋποθέσεις θεμελίωσης σύνταξης εξ ιδίου δικαιώματος, καθώς και για τα όρια ηλικίας καταβολής της σύνταξης των ανωτέρω προσώπων, εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή οι οικείες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως αυτές ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού .
Ετσι όσοι θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 δεν επηρεάζονται από τις αλλαγές που επέφερε ο ν. 3865/2010 στα όρια ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που απαιτούνταν για τη συνταξιοδότηση.
Όσοι θεμελίωσαν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2011 ξεκίνησαν να αυξάνονται σταδιακά τα έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας που απαιτούνται για την άσκηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Ετσι για όσους συμπληρώνουν 24 ½ έτη υπηρεσίας:
Το έτος 2011 απαιτούνται πλέον 26 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας για αποχώρηση
Το έτος 2012 απαιτούνται 27 ½ έτη.
Το έτος 2013 απαιτούνται 29 έτη
Το έτος 2014 απαιτούνται 30 ½ έτη
Η μάχιμη πενταετία, ως πραγματική και συντάξιμη, συνυπολογίζεται και αφαιρείται από τον επιπλέον χρόνο που προστίθεται στα 24 ½ έτη
Για την συμπλήρωση των 24 & ½ ετών Υπηρεσίας συνυπολογίζονται αθροιστικά η πραγματική Υπηρεσία στο Σώμα (από την ημέρα κατάταξης στη Σχολή), η στρατιωτική θητεία (απαιτείται η εξαγορά της – στην ενέργεια ή κατά τη συνταξιοδότηση), η προϋπηρεσία στις Δημόσιες Υπηρεσίες (ως τέτοια λογίζεται και η προϋπηρεσία στο στρατό με την ιδιότητα του ΕΠΥ –ΟΠΥ) και στον Ιδιωτικό Τομέα (π.χ. τα ένσημα στο ΙΚΑ κ.λ.π.)
Για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.2015 και μετά, δικαιούνται σύνταξη, εφόσον έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό (60ό) έτος της ηλικίας τους ή σαράντα (40) έτη συντάξιμης υπηρεσίας, στα οποία συνυπολογίζονται αθροιστικά:
α. Ο χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, όπως αυτός προσδιορίζεται στις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007), όπως ισχύει σήμερα.
β. Ο χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας που λογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο ή τριπλάσιο μέχρι πέντε (5) έτη, όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 40 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων (π.δ. 169/2007), όπως ισχύει σήμερα.
γ. Ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης που αναγνωρίζεται ως συντάξιμος σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 4 του νόμου αυτού.
Πλασματική και πραγματική υπηρεσία
Για τη θεμελίωση δικαιώματος από τους άνδρες και τις γυναίκες των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων λαμβάνεται υπόψη τόσο η πραγματική υπηρεσία όσο και οι χρόνοι που αναγνωρίζονται από το Δημόσιο ως συντάξιμοι.
Πραγματική είναι η υπηρεσία που παρέχεται πραγματικά σε αντίθεση με την πλασματική που θεωρείται συντάξιμη κατά πλάσμα δικαίου.
Ετσι πραγματική διανυθείσα υπηρεσία θεωρείται ο χρόνος που διανύθηκε αθροιστικά στις Ενοπλες Δυνάμεις, ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, η σχολή και ο χρόνος κατά τον οποίο ασκούνται κανονικά υπηρεσιακά καθήκοντα. Κατ' εξαίρεση θεωρείται σαν συντάξιμος χρόνος πραγματικής υπηρεσίας:
α) ο χρόνος κάθε κανονικής, εκπαιδευτικής ή αναρρωτικής άδειας,
β) ο χρόνος της διαθεσιμότητας, εφόσον αυτή δεν οφείλεται σε αξιόποινη πράξη ή πειθαρχικό παράπτωμα για τα οποία επακολούθησε έξοδος από το στράτευμα ή μετάθεση σε αργία με απόλυση,
γ) ο χρόνος της αργίας με πρόσκαιρη παύση εφόσον δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες και
δ) ο χρόνος της πολεμικής αποστρατείας και πολεμικής διαθεσιμότητας μέχρι την κατάληψη από το όριο ηλικίας.
Πέραν των ως άνω χρόνων λογίζεται συντάξιμος και προσμετράται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και ο χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας που υπολογίζεται αυξημένος στο διπλάσιο (πτητικά, αλεξίπτωτα, ΟΥΚ, υποβρύχια κ.λπ.) για τις ειδικές κατηγορίες των υπηρετούντων και ο χρόνος διαδοχικής ασφάλισης σε οποιοδήποτε φορέα Κύριας Ασφάλισης είτε μισθωτών είτε ελεύθερων επαγγελματιών κ.λπ.
Επιπρόσθετα λογίζεται ως χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας και ο χρόνος υπηρεσίας που υπολογίζεται στο διπλάσιο (μάχιμη πενταετία).
Δικαίωμα χρήσης της μάχιμης πενταετίας μπορούν να κάνουν όλοι και ανεξάρτητα του χρόνου κατάταξής τους στην Ελληνική Αστυνομία.
Η μάχιμη πενταετία είναι πραγματική (πρέπει να έχει παρασχεθεί ανάλογη υπηρεσία σε μάχιμη θέση) συντάξιμη υπηρεσία και λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μόνο αν ο ενδιαφερόμενος συμπληρώσει (24 ½ έτη συντάξιμης υπηρεσία πλην της μάχιμης υπηρεσίας), εκτός της περιπτώσεως των τριτέκνων γυναικών και των περιπτώσεων αυτεπάγγελτης αποστρατείας.
Για όσους κατατάχθηκαν μετά την 1-10-1990, η χρήση της γίνεται μόνον με την παράλληλη αναγνώρισή της. Η εν λόγω αναγνώριση γίνεται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου και εφόσον καταβληθούν οι ασφαλιστικές εισφορές (20% στην αμοιβή πέραν του 5νθημέρου εργασίας).
Τρόπος Υπολογισμού.
Ενώ με την Υπαγωγή στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης δεν υπήρξε καμία αλλαγή στα όρια ηλικίας ο νέος τρόπος υπολογισμού έφερε κάθετες μειώσεις σέ όσους αποχωρήσουν μετά από την 12/05/2016.
Από την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 η κύρια σύνταξη υπολογίζεται ως το άθροισμα δύο τμημάτων: της εθνικής σύνταξης και της ανταποδοτικής σύνταξης .
Το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης υπολογίζεται βάσει των αποδοχών επί των οποίων καταβλήθηκαν εισφορές και του ποσοστού αναπλήρωσης.
Η Εθνική Σύνταξη δεν χρηματοδοτείται από ασφαλιστικές εισφορές, αλλά απευθείας από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Το κράτος έχει πλήρη εγγυητική υποχρέωση για το σύνολο των ασφαλιστικών παροχών. Ειδικές διατάξεις σχετικές με την κρατική χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης καταργούνται.
Εθνική σύνταξη
.Η Εθνική Σύνταξη καταβάλλεται από τον Ε.Φ.Κ.Α. σε όλους, όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης εξ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας ή κατά μεταβίβαση, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του Ν. 4387/2016.
Η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. Το ποσό της εθνικής σύνταξης βαίνει μειούμενο κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών, εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης. Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 14 του παρόντος.
Συνεπώς
Με 20 χρόνια ασφάλισης η Εθνική Σύνταξη θα είναι 384€
Με 15 χρόνια ασφάλισης θα είναι 345 €
Το νέο στοιχείο είναι ότι η εθνική σύνταξη θα υπολογίζεται με έτη, μήνες και ημέρες για όσους δεν συμπληρώνουν τα 20 έτη ασφάλισης.
Ανταποδοτική σύνταξη
Οι υπάλληλοι-λειτουργοί του Δημοσίου και οι στρατιωτικοί, οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης δικαιούνται ανταποδοτικό μέρος σύνταξης, που προκύπτει με βάση τις συντάξιμες αποδοχές της παραγράφου 2 του άρθρου 8 του Ν. 4387/2016, το χρόνο ασφάλισης, όπως ορίζεται στο άρθρο 15 του Ν. 4387/2016, και τα κατ’ έτος ποσοστά αναπλήρωσης, όπως αυτά προκύπτουν από τον παρακάτω πίνακα
ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΕΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
|
'ΠΟΣΟΣΤΟ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ
|
ΑΠΟ
|
ΕΩΣ
|
0
|
15
|
0,77%
|
15,01
|
18
|
0,84%
|
18,01
|
21
|
0,90%
|
21,01
|
24
|
0,96%
|
24,01
|
27
|
1,03%
|
27,01
|
30
|
1,21%
|
30,01
|
33
|
1,42%
|
33,01
|
36
|
1,59%
|
36,01
|
39
|
1,80%
|
39,01
|
42 και περισσότερα
|
2,00%
|
Επιδόματα τέκνων για όσους συνταξιοδοτηθούν στο εξής με βάση τις διατάξεις του Ν. 4387/2016 καταβάλλονται, σύμφωνα με το άρθρο Πρώτο παρ. ΙΑ', υποπαράγραφος ΙΑ2 του Ν. 4093/2012 (Α' 222) και το άρθρο 40 του Ν. 4141/2013 (Α' 81).
Για όσους λαμβάνουν σύνταξη μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, καθώς και για τα πρόσωπα της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 4, περίπτωση α' της παραγράφου 1 του άρθρου 4 η οικογενειακή παροχή εξακολουθεί να συγκαταβάλλεται με τη σύνταξη, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016.
Προσωπική διαφορά
Αν ο νέος τρόπος υπολογισμού δίνει σύνταξη μικρότερη κατά 20% και πάνω, συγκριτικά με τον παλιό τρόπο υπολογισμού, τότε η σύνταξη θα είναι μειωμένη μόνο κατά 10% για το 2017.
Πώς θα γίνει ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών
Ως συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους σύνταξης κύριας ασφάλισης λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου. Ο μέσος αυτός όρος υπολογίζεται ως το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών δια του συνολικού χρόνου ασφάλισής του. Ως σύνολο μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος νοείται το άθροισμα των μηνιαίων αποδοχών που υπόκεινται σε εισφορές, καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου. Για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος, προσαυξανόμενες κατά την ετήσια μεταβολή μισθών, η οποία και υπολογίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Λόγω έλλειψης μηχανογράφησης δεν ήταν εφικτό να υπολογιστεί ο μέσος όρος όλου του εργασιακού βίου έτσι ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών θα είναι ο μέσος όρος των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 μέχρι το έτος που βγήκε κάποιος σε σύνταξη.
Για την εύρεση των συντάξιμων αποδοχών των μισθωτών :
Κατ’ αρχάς υπολογίζεται ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που υπόκεινται σε εισφορές υπέρ Κλάδου Σύνταξης (επομένως, συμπεριλαμβάνονται τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματα αδείας για τα οποία έχουν καταβληθεί εισφορές) για το χρονικό διάστημα από 1.1.2002 και έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Παράδειγμα: Ασφαλισμένος μισθωτός υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης την 1.12.2018. Ως συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνονται υπόψη ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που υπόκεινται σε εισφορές για το χρονικό διάστημα από 1.1.2002 έως 30.11.2018.
Ο μαθηματικός τύπος που αποτυπώνει τον υπολογισμό των συνταξίμων αποδοχών για ασφαλισμένο με χρόνο ασφάλισης από το έτος i έως το έτος ζ, είναι ο παρακάτω:
Όπου, i > 2002,
ΣΑ : οι συντάξιμες αποδοχές,
Α^) : οι ετήσιες αποδοχές για το έτος t,
J" ο δείκτης μεταβολής μισθών από το έτος t έως το έτος z * ■ " ■ : η ετήσια μεταβολή μισθών κατά το έτος t και
Sm : το σύνολο όλων των μηνών ασφάλισης για όλη τη διάρκεια ασφάλισης λαμβάνοντας υπόψη και τμήματα μηνών αν υπάρχουν.
Δείτε πως θα διαμορφωθεί το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης με βάση τα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο των αποδοχών από το 2002.
Ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ δικαιούται ανταποδοτική σύνταξη ύψους 428 ευρώ +384( Εθνική σύνταξη)=.812 υπολογιζόμενη ως ακολούθως: ((15*0,77%)+(3*0,84%)+(3*0,90%)+(3*0,96%)+(3*1,03%)+(3*1,21%)+(3*1,42%)+ (3*1,59%)+(3*1,80%)+(1*2,00%))*1.000 = 42,8%*1.000 = 428 ευρώ +384( Εθνική σύνταξη)=.812
Υπενθυμίζεται ότι πρέπει να υπολογιστεί και η αύξηση της παρακράτησης της εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ από το 4% στο 6% στις κύριες συντάξεις και την επιβολή 6% παρακράτησης (για τον ίδιο λόγο) στις επικουρικές συντάξεις από τον Ιούλιο του 2015.
Όσοι συνταξιοδοτηθούν εντός του 2017 με τη σύνταξή τους να υπολείπεται κατά 20% και πλέον από τον παλιό τρόπο, θα δικαιούνται το 1/3 της διαφοράς.
Συντάξεις χηρείας
Όρια ηλικίας τα 52 έτη και το 55ο έτος, έχει θεσπιστεί με το νέο Ασφαλιστικό, για τις συντάξεις χηρείας.
Σύμφωνα με τον νόμο δικαιούνται σύνταξη τα παρακάτω μέλη της οικογένειας του (επιζών σύζυγος, τέκνα, ακόμα και διαζευγμένος σύζυγος) ως εξής:
Ο επιζών σύζυγος, εφόσον έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά το χρόνο θανάτου του συνταξιούχου ή ασφαλισμένου. Εάν όμως έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του κατά τον ως άνω χρόνο, δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών ετών, μετά την πάροδο των οποίων η καταβολή σύνταξης αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του. Εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του κατά τον ως άνω χρόνο, δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών ετών.
Τα νόμιμα τέκνα και όσα εξομοιώνονται με αυτά, με την προϋπόθεση ότι:
α) είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Το όριο αυτό παρατείνεται μέχρι του 24ου έτους, εφόσον φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες αναγνωρισμένες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης ή Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης.
β) κατά το χρόνο του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους. Στην περίπτωση αυτή η σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας.
Για ηλικίες (επιζώντων συζύγων) άνω των 55 ετών, η σύνταξη του θανόντος που θα λαμβάνουν είναι το 50% της σύνταξης (μέχρι τώρα έπαιρνε το 75% της σύνταξης). Εάν μετά από 3 χρόνια ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται, θα παίρνει το 25% της σύνταξης.
Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών
Από την αρχή του χρόνου οι εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων, θα υπολογίζονται όπως και οι εισφορές των υπόλοιπων μισθωτών, δηλ, 6,67% στο σύνολο των αποδοχών οπότε θα υπάρξει
μείωση του τελικού ποσού που θα λαμβάνουν κάθε μήνα ειδικά για τους παλαιούς ασφαλισμένους (πριν την 1/1/1993).
Συμπέρασμα o Ν. 4387/2016, οι εφαρμοστικές εγκύκλιοι του υπουργείου Εργασίας φέρνουν νέες μειώσεις στους μισθούς μας λόγω αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, συντάξεις πείνας, για όποιον αποχωρήσει από 12/05/2016 ενώ συνεχίζει να υπάρχει ασάφεια οσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού -προσμέτρησης της μάχιμης πενταετίας των Σ.Α και Ε.Δ.
Επιμέλεια ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Δημήτριος
Αντιπρόσωπος ΠΟΑΣΥ
