Συνδέεστε και μαζεύεστε σε ένα ψηφιακό μπαρ για να ακούσετε το αφεντικό σας να λέει αστεία. Παράλληλα, ένα μεσιτικό γραφείο πουλά υπερτιμημένα ακίνητα σε ένα ψηφιακό Λονδίνο, και οι gamers συναγωνίζονται για «μη ανταλλάξιμες μάρκες» (non-fungible tokens – NFTs). Καλώς ήρθατε στο «Σύμπαν του Ζούκερμπεργκ» — ένα μέρος το οποίο κανείς δε... ζήτησε, αλλά στο οποίο μπορεί σύντομα όλοι μας να περνάμε πολύ χρόνο.
Την Πέμπτη η εταιρεία Facebook άλλαξε το όνομά της σε Meta, τμήμα μιας ευρύτερης στροφής στο αποκαλούμενο «μετασύμπαν» (metaverse) — ένα δίκτυο αλληλοσυνδεδεμένων εμπειριών μερικώς προσβάσιμων μέσω συσκευών εικονικής (VR) και ενισχυμένης πραγματικότητας (AR). Με τα λόγια του ίδιου του Ζούκερμπεργκ, «μπορείτε να φανταστείτε το metaverse ως ένα ενσωματωμένο διαδίκτυο, όπου αντί απλά να βλέπετε περιεχόμενο, είστε μέσα του». Τα πιο αναγνωρίσιμα παραδείγματα είναι οι εικονικές συναντήσεις γραφείου με γυαλιά VR, το να παίζει κανείς παιχνίδια σε ένα εκτεταμένο διαδικτυακό σύμπαν, και η πρόσβαση σε ένα ψηφιακό επίπεδο τοποθετημένο πάνω στον πραγματικό κόσμο μέσω AR.
Ως ιδιοκτήτης των Facebook, Instagram, WhatsApp και της εταιρείας εικονικής πραγματικότητας Oculus, η μητρική εταιρεία που πλέον ονομάζεται Meta σχεδιάζει να δημιουργήσει έναν διασυνδεδεμένο κόσμο στον οποίο η εργασία, η ζωή και ο ελεύθερος χρόνος μας λαμβάνουν χώρα στις δικές της υποδομές — δημιουργώντας έσοδα από κάθε πτυχή των ζωών μας. Προς ώρας, αυτό είναι μονάχα αντικείμενο φαντασίας. Όμως είναι η φαντασία ενός από τους ισχυρότερους ανθρώπους στον κόσμο — και γι’ αυτόν τον λόγο, αξίζει την προσοχή μας.
Σε μία έκθεσή του, ο επενδυτής κεφαλαίου Μάθιου Μπολ γράφει, «το Metaverse θα είναι ένα μέρος όπου θα επενδύονται και θα χτίζονται σωστές αυτοκρατορίες και όπου αυτές οι πλούσια κεφαλαιοποιημένες επιχειρήσεις θα μπορούν να έχουν πλήρως υπό την ιδιοκτησία τους έναν πελάτη, να ελέγχουν τη Διασύνδεση Προγραμματισμού Εφαρμογών και τα δεδομένα, τα οικονομικά στοιχεία κλπ.». Κάτι που ακούγεται λίγο ανατριχιαστικό…
Η Meta ελπίζει πως, φτιάχνοντας ντόρο γύρω από το σχέδιο της, θα ενθαρρυνθούν κι άλλοι να την ακολουθήσουν στη δημιουργία του. Είναι σαν να χτίζεις ένα ταχυδρομείο κι ένα μαγαζί και να το αποκαλείς «πόλη». Η ελπίδα είναι να δεχτούν αρκετές εταιρείες να συμμετάσχουν στο σχέδιο ώστε, σύντομα, να το χρησιμοποιούμε όλοι — είτε μας αρέσει είτε όχι.
Headsets για όλους
Το metaverse δεν είναι μπλόφα. Θα ήταν λάθος να το δει κανείς ως απλά ένα κόλπο για να διασπαστεί η προσοχή από τον ορυμαγδό κρίσεων που αντιμετωπίζει η εταιρεία. Ούτε είναι απλά μια μετονομασία για να πάρει η εταιρεία ένα «βαψιματάκι», όπως έκανε η Philip Morris το 2003 μετονομαζόμενη σε Altria Group.
Η εταιρεία του Ζούκερμπεργκ έχει επενδύσει μεγάλα ποσά στον εξοπλισμό VR, και επιθυμεί να γίνει ο κυρίαρχος παίκτης στην αγορά headsets (συστήματα ακουστικών και γυαλιών εικονικής πραγματικότητας). Στοιχηματίζει πως η γραμμή της με VR ακουστικά και AR γυαλιά θα είναι εν τέλει τόσο πανταχού παρούσα όσο τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Υπάρχουν εκτιμήσεις πως η εταιρεία έχει ήδη πουλήσει πέντε με έξι εκατομμύρια VR headsets, στην τιμή των 300 δολαρίων, δηλαδή συνολικά γύρω στα δύο δισ. δολάρια. Αλλά δεν βγάζει ακόμα χρήματα από αυτό το κομμάτι. Υπολογίζεται πως με περίπου δέκα χιλιάδες άτομα να εργάζονται πάνω στις συσκευές VR, η εταιρεία χάνει μεταξύ 5,4 και 6,4 δισ. δολαρίων σε λειτουργικά έξοδα.
Υπάρχει πραγματικό ρίσκο όλο αυτό να αποτύχει. Οι καταναλωτές άργησαν να υιοθετήσουν την τεχνολογία VR και, σε μερικα΄ χρόνια, μπορεί να είναι μόνο ο Ζούκερμπεργκ, ο επικεφαλής επικοινωνίας του Facebook Νικ Κλεγκ, και η Γενική Διευθύντρια Σέριλ Σάντμπεργκ που θα συναντιούνται σε ένα κατά τα άλλα άδειο metaverse. Όμως η Goldman Sachs έχει προβλέψει πως η βιομηχανία VR & AR θα μπορούσε να φτάσει σε αξία τα 80 δισ. δολάρια ανά έτος το 2025, με σωρευτικό ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 40 με 80 τοις εκατό. Σύμφωνα με τέτοιες εκτιμήσεις, το metaverse θα είναι κάτι παραπάνω από μια ανούσια άσκηση δημοσίων σχέσεων για να πουληθούν περισσότερα γυαλιά.
Η ζωή σου ως υπηρεσία
Οι ψηφιακές πλατφόρμες δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου η δουλειά μας, η κοινωνική μας ζωή και η διασκέδασή μας αυξανόμενα λαμβάνουν χώρα σε ψηφιακά πλαίσια, έτοιμα δημιουργία εσόδων. Η υποκείμενη ιδέα του metaverse είναι να επεκτείνει τον ορίζοντα της απαλλοτρίωσης της ανθρώπινης σε ζωής σε κάθε πτυχή της ύπαρξής μας. Η Meta θέλει να επεκτείνει την εμβέλειά της από ένα απλό μέσο κοινωνικής δικτύωσης, και να γίνει η ψηφιακή υποδομή της καθημερινής μας ζωής.
Το 2005, ο Ζούκερμπεργκ φαντάστηκε το Facebook ως έναν «διαδικτυακό κατάλογο» που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για «να ψάξεις ανθρώπους και να βρεις πληροφορίες για αυτούς». Το Facebook ήταν ουσιαστικά μία βάση δεδομένων για ανθρώπους, στην οποία μπορούσε κανείς να βρει πληροφορίες. Αλλά η εταιρεία έχει επίσης δηλώσει μια κοινωνική αποστολή, που υποτίθεται πως έχει να κάνει με τη διαφάνεια: ο Ζούκερμπεργκ περιέγραψε πώς «όλη η πρόσθετη πρόσβαση σε πληροφορίες και κοινή χρήση αναπόφευκτα θα δημιουργούσε αλλαγές στον “μεγάλο κόσμο”».
Κατά τα επόμενα χρόνια, το Facebook δεν παρουσιαζόταν πλέον ως ένα ψηφιακό εργαλείο, αλλά ως ένας τρόπος για τους ανθρώπους να συνδε΄ονται, να μοιράζονται εμπειρίες, και συναντώνται. Έπειτα από τις πολιτικές αναταράξεις του 2016, ο Ζούκερμπεργκ άρχισε να μιλά για το Facebook με όρους εποχής, ως παροχή της παγκόσμιας υποδομής επικοινωνίας για μια κοσμοϊστορική διαδικασία: «Αυτή είναι η μάχη του καιρού μας. Οι δυνάμεις της ελευθερίας, της διαφάνειας και της παγκόσμιας κοινότητας ενάντια στις δυνάμεις του αυταρχισμού, του απομονωτισμού και του εθνικισμού».
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε ΕΔΩ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου