Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, στην ομιλία του για τη λήξη του Αναπτυξιακού Περιφερειακού Συνεδρίου ανέφερε αναλυτικά τα εξής : Κύριε Πρωθυπουργέ, Κυρίες και κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Δήμαρχοι, Κύριοι εκπρόσωποι των φορέων, Κυρίες και Κύριοι Σας καλωσορίζω στην Ήπειρο και εύχομαι το σημερινό Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο, να έχει καλύτερη τύχη από όσα κατά καιρούς έγιναν. Σε όλα σχεδόν είχαν κατατεθεί ενδιαφέρουσες προτάσεις, ακούστηκαν ωραίες ιδέες, βγήκαν...
χρήσιμα συμπεράσματα. Λίγα από αυτά όμως προωθήθηκαν στο χρόνο που έπρεπε. Οι λόγοι ήταν άλλοτε οικονομικοί, άλλοτε ζήτημα προτεραιοτήτων που έθετε η Κεντρική Διοίκηση. Πολλές φορές οι σχεδιασμοί άλλαζαν, όχι μόνο στις περιπτώσεις εναλλαγής των κυβερνήσεων, αλλά και υπουργών. Προσδοκία μας είναι το τωρινό Συνέδριο να κριθεί στην πράξη αποτελεσματικό. Η αιρετή Περιφέρεια, αμέσως μετά τη συγκρότησή της, οργάνωσε το 2011 το Αναπτυξιακό Συνέδριο της Ηπείρου. Σε αυτό είχαν βγει ολοκληρωμένα συμπεράσματα, που πιστεύουμε ότι καθιστούν πιο ώριμες τις όποιες, νέες προτάσεις. Η βασική μας κατεύθυνση είναι η αυτοτροφοδοτούμενη και εξωστρεφής ανάπτυξη στηριγμένη στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Τα πλεονεκτήματα αυτά αναδείχτηκαν και στις συνεδρίες που προηγήθηκαν. Η Ήπειρος έχει δυνατότητες. Έχει ανθρώπους σφυρηλατημένους σε δύσκολες εποχές, μαχητές, οραματιστές, δημιουργικούς, πρόθυμους να συμβάλλουν στην αναπτυξιακή της προοπτική. Κατά γενική επίσης παραδοχή υπάρχουν δυνατότητες εξωστρέφειας των παραγωγικών της δομών. Είναι κάτι που διαπιστώνουμε και στις εκθέσεις που συμμετέχει η Περιφέρεια. Υπάρχει ένα αξιόλογο επιστημονικό και επιχειρηματικό δυναμικό με καινοτόμες ιδέες. Υπάρχει και ένας δυναμισμός που σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση, περιμένοντας το κατάλληλο σήμα για να εξελιχθεί σε πράξη. Η Ήπειρος είναι η κατ΄ εξοχή Περιφέρεια που μπορεί να αναδειχθεί σε ενδιάμεσο κόμβο των διευρωπαϊκών δικτύων. Υπάρχουν όμως και μειονεκτήματα. Ελλείψεις σε υποδομές, γήρανση του πληθυσμού, ανεργία, φυγή έμψυχου δυναμικού προς το εξωτερικό. Είναι και μια Περιφέρεια της οποίας η οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μισθωτούς και συνταξιούχους. Έτσι επλήγη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι άλλες περιφέρειες κρίση, που άφησε έντονα σημάδια σε επιχειρήσεις, οικογένειες κλπ. Σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεργία. Ανεργία που πλήττει πιο έντονα τους νέους, αλλά και όσους βρίσκονται στα δυσμάς του εργασιακού τους βίου. Πονάει η ψυχή μας κάθε φορά, που μαθαίνουμε ότι ένας νέος επιστήμονας, παίρνει το δρόμο της ξενιτειάς Μας λυγίζει το άγχος εκείνων που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ένα μεροκάματο, ώστε να συμπληρώσουν τα ένσημα για τη σύνταξη. Μας πονοκεφαλιάζει το γεγονός ότι υπάρχει σήμερα πλήθος εργαζομένων με πολύωρη απασχόληση και ελάχιστες απολαβές. Το πρόβλημα της ανεργίας είναι η άμεση, η επείγουσα προτεραιότητά μας. Η Περιφέρεια με τις δράσεις, τις πρωτοβουλίες της, την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, δημιούργησε θέσεις εργασίας, χωρίς τις οποίες οι δείκτες θα ήταν ακόμη χειρότεροι. Τα προγράμματα δημιουργούν επίσης θέσεις απασχόλησης. Μόνο που αυτές είναι προσωρινές, εμβαλωματικές και δεν «κτυπούν» τη ρίζα του προβλήματος. Απαιτούνται λοιπόν λύσεις βιώσιμες, μακροπρόθεσμες. Λύσεις που πρέπει να διαμορφώσει και να προωθήσει το κεντρικό κράτος, το οποίο έχει και την αρμοδιότητα και τα απαιτούμενα κονδύλια. Θέλουμε πολίτες υπερήφανους που δεν θα επαιτούν μια θέση εργασίας, αλλά θα την διεκδικούν με αξιοπρέπεια. Όμως, κανένας αναπτυξιακός σχεδιασμός δεν πρόκειται να έχει θετικά αποτελέσματα, αν δεν υπάρξει παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Προϋπόθεση βέβαια είναι το κράτος μας να είναι αποφασισμένο να προχωρήσει σε τομές. Το αίτημα αυτό δεν είναι σημερινό. Επειδή είμαστε στον τόπο των μεγάλων Εθνικών- Ηπειρωτών Ευεργετών, θα θυμίσω μια συμβουλή- προτροπή του Πρύτανη των Ευεργετών του Γεωργίου Αβέρωφ: Όταν ο φίλος του Ζαρίφης τον προσκάλεσε να επισκεφθεί στην Ελλάδα απάντησε χαρακτηριστικά: Με καλείτε να έλθω στην Ελλάδα. Θα προτιμούσα μάλλον να διορθώνατε μερικά πράγματα. Πρέπει να σταθεροποιήσετε πρώτα την οικονομία σας. Πρέπει να οργανώσετε τον κρατικό σας μηχανισμό. Προβήτε στις μεταρρυθμίσεις αυτές και τότε, ίσως, με τη βοήθεια του Θεού, το πόδι μου να πατήση στην πόλη αυτή, που αποτελεί το μοναδικό και ανεκπλήρωτο ακόμη όνειρο της ζωής μου»! Απαιτείται γενική αναδιοργάνωση του κράτους. Για μας, η Κυβέρνηση, ο κρατικός μηχανισμός, πρέπει να διατηρεί τον κεντρικό έλεγχο και να θέτει τις κατευθυντήριες γραμμές. Να προχωρήσει όμως στην αποκέντρωση. Να αναθέσει και να αφήσει τις Περιφέρειες να φέρουν σε πέρας τον αναπτυξιακό τους ρόλο, τον οποίο- όπως έχουν αποδείξει- μπορούν να τον εκπληρώσουν κατά άριστο τρόπο. Η ύπαρξη ισχυρών περιφερειών απαιτεί μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και πόρων. Είναι ζητήματα που τα έχουμε θέσει και ως Ένωση Περιφερειών. Η Περιφέρεια Ηπείρου συνεργάζεται αρμονικά με την Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση, τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, τους επιστημονικούς φορείς και γενικά με όλες τις Υπηρεσίες. Πρέπει όμως να τελειώσει η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και η ύπαρξη παράλληλων υπηρεσιών «σφραγίδων» που προσθέτουν γραφειοκρατία και προκαλούν σύγχυση στους πολίτες. Η διαδικασία αυτή απαιτεί θεσμικές αλλαγές. Με πρώτη, την κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Υπάρχουν και άλλες, τις οποίες έχουμε θέσει στο διάλογο με το Υπουργείο Εσωτερικών. Συμφωνούμε σε αρκετά σημεία, διαφωνούμε όμως με την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Δεν λέμε όχι, αλλά πρέπει να εξετάσουμε τι ισχύει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, Η απλή αναλογική μπορεί σε επίπεδο κεντρικής διακυβέρνησης να αποδεχθεί υπό προϋποθέσεις λειτουργική. Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συμβεί το εντελώς αντίθετο: Θα έχει διαλυτικές επιπτώσεις. Κι επειδή κ. Πρωθυπουργέ, τις ημέρες αυτές βρίσκεται στην επικαιρότητα το θέμα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων, θέλω να επισημάνω κάτι: Είναι αδιανόητο να μην υπάρχει αξιολόγηση. Διαπιστώνουμε όμως μια στρέβλωση: Σήμερα υπάρχουν δεκάδες υπάλληλοι, που εγκαταλείπουν το κύριο αντικείμενό τους, την εξυπηρέτηση του πολίτη και τρέχουν για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου, για μια θέση προϊσταμένου. Το αποτέλεσμα θα είναι να έχουμε διευθυντικά στελέχη με τίτλους, αλλά που θα είναι αποκομμένοι από τον πολίτη και τις ανάγκες των υπηρεσιών. Τα επιμέρους ζητήματα που αφορούν την Ήπειρο, σχεδόν στο σύνολό τους έχουν περιληφθεί στο Αναπτυξιακό Σχεδιασμό της Περιφέρειας που προέκυψε από το Συνέδριο του 2011 και στο εν εξελίξει Επιχειρησιακό της Σχεδιασμό. Κατά τη διάρκεια των θεματικών συνεδριών του σημερινού Συνεδρίου, είχαμε τη δυνατότητα να αναφερθούμε αναλυτικά στα ζητήματα που αφορούν την Ήπειρο. Θα συνοψίσω ορισμένα από αυτά: Οι υποδομές πρόσβασης, έχουν ασφαλώς βελτιωθεί και ειδικά μετά την παράδοση σε κυκλοφορία της Ιόνιας Οδού. Έχουμε όμως ανοικτά θέματα: Την επέκταση των οδικών συνδέσεων προς την Αλβανία, σε Κακαβιά, Μέρτζιανη, Μαυρομάτι. Η μελέτη προς Κακαβιά, έχει ώριμη μελέτη, είναι έργο προς χρηματοδότηση και δεν μπορεί άλλο να παραμένει σε εκκρεμότητα και να τίθενται άλλες προτεραιότητες. Για την περιφερειακή οδό Ηγουμενίτσας και τη σύνδεση με τα σύνορα της Αλβανίας, αναμένουμε εδώ και χρόνια την εκπόνηση της μελέτης από την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Θέλουμε επίσης να επισημάνω ότι με ευρωπαϊκούς πόρους, έχουμε κατασκευάσει την οδική σύνδεση προς τους Δρυμμάδες Πωγωνίου, ώστε να επικοινωνούν τα δύο τμήματα του Πωγωνίου. Η Ελλάδα όμως έκλεισε το Τελωνείο μας, που εξυπηρετούσε τους Ελληνικής καταγωγής κατοίκους του Πωγωνίου στην πλευρά της Αλβανίας. Δεύτερη εκκρεμότητα που πρέπει άμεσα να υλοποιηθεί είναι η σύνδεση της Ιόνιας Οδού με την Πρέβεζα. Η μελέτη ολοκληρώνεται τέλους του έτους. Ειδικά για το τμήμα μέχρι τη με τη γέφυρα Καλογήρου, η Περιφέρεια έχει ήδη δεσμεύσει από το ΕΣΠΑ 25 εκ. ευρώ και περιμένει από το Υπουργείο να προχωρήσει τις διαδικασίες. Απαιτείται επίσης η ολοκλήρωση του παραλιακού δρόμου Ηγουμενίτσα- Πρέβεζα. Για το τμήμα Πάργα- Μεσοπόταμο υπάρχει ώριμη μελέτη, ενώ για το υπόλοιπο τμήμα έχουμε αιτηθεί την εκπόνησή της. Η ολοκλήρωση, επιτέλους, της Αμβρακίας Οδού, επίσης είναι ένα έργο που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ήπειρο. Ο Ε65, πρέπει επίσης να τελειώσει και να συνδεθεί με την Εγνατία Οδό. Διαβάζουμε ότι εντός του επόμενου έτους θα προχωρήσει το τμήμα της Σπερχειάδας. Γνωρίζουμε ότι είναι έργο παραχώρησης, πρέπει όμως να τελειώσει και αυτό το έργο, το οποίο εξίσου σημαντικό για την ανάπτυξη της Ηπείρου. Σταδιακά θα πρέπει επίσης να προχωρήσουμε στη γενική ανακατασκευή του ενδοπεριφερειακού οδικού δικτύου, το οποίο σε πολλά τμήματά του, είναι παλαιών προδιαγραφών. Οι σύγχρονες οδικές υποδομές, έχουν και μια αρνητική πτυχή, αυτή των υψηλών διοδίων. Είναι γεγονός ότι η τιμή τους καθορίστηκε σε εποχές που τα εισοδήματα ήταν πολύ υψηλότερα. Σήμερα το κόστος είναι απαγορευτικό για όσους χρησιμοποιούν τους δρόμους αυτούς, είτε της Ιόνιας, είτε της Εγνατίας, είτε ακόμη και τη σήραγγα Ακτίου. Εκείνο που ζητούν οι τοπικές κοινωνίες είναι εφαρμογή της ηλεκτρονικής χρέωσης. Για όσους μετακινούνται καθημερινά να υπάρξει ειδική τιμολογιακή πολιτική. Ειδικά για την Εγνατία οδό, πρέπει σε όσα τμήματά της δεν υπάρχει εναλλακτικό εθνικό οδικό δίκτυο, να υπάρξει απαλλαγή από διόδια των μόνιμων κατοίκων. Ευελπιστούμε να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν τα έργα του λιμένος Ηγουμενίτσας και παράλληλα να γίνει αναβάθμιση του λιμένος Πρέβεζας. Το Αεροδρόμιο Ιωαννίνων, είναι το μοναδικό εντός γεωγραφικών ορίων της Ηπείρου. Πρέπει να ολοκληρωθούν οι εργασίες και άμεσα να αντιμετωπιστεί έγκαιρα το ζήτημα των καυσίμων. Εμείς επιμένουμε ότι μπορούν να τεθούν, με μικρό κόστος, σε λειτουργία οι υπάρχουσες μόνιμες δεξαμενές, δίχως να υπάρξει πρόβλημα με τις αδειοδοτήσεις. Η ανάπτυξη δικτύου υδατοδρομίων και στις τέσσερις περιφερειακές θα είναι ένα θετικό βήμα, για τις συγκοινωνιακές υποδομές και τον τουρισμό μας. Έχουμε βέβαια και το ζήτημα της σιδηροδρομικής σύνδεσης. Χρόνια μας απασχολεί το θέμα, γνωρίζουμε ότι το έργο είναι δύσκολο, αλλά πρέπει κάποια στιγμή να δρομολογηθεί και στην πράξη. Η Περιφέρεια ήδη έχει προχωρήσει σε προκαταρκτικές διαδικασίες για τη σιδηροδρομική σύνδεση των Ιωαννίνων με το Αργυρόκαστρο, που ενδιαφέρει και την Αλβανική πλευρά. Από τη στιγμή που το Υπουργείο Υποδομών δηλώνει ότι την περίοδο που διανύουμε, είναι πολύ μεγάλο το κόστος των 2,5-3 δις ευρώ για να «τρυπηθεί» η Πίνδος, εμείς προτείνουμε την τρέχουσα περίοδο να τεθεί προς εξέταση η κατασκευή της γραμμής Ηγουμενίτσα-Ιωάννινα- Αργυρόκαστρο- Τεργέστη. Με την ολοκλήρωση των συγκοινωνιακών υποδομών, η Ήπειρος θα αποκτήσει δυναμική ανάπτυξης σε όλους τους επιμέρους τομείς και πρώτα και κύρια στον τουρισμό, που είναι η μεγάλη μας δύναμη: Σήμερα η Περιφέρεια έχει ως στρατηγικό της στόχο την Ήπειρο των τεσσάρων εποχών. Αναπτύσσουμε νέες δράσεις και τις συνδυάζουμε με την τοπική παραγωγή. Ποντάρουμε πολλά στο φυσικό περιβάλλον, στον πολιτισμό, στην ιστορία μας. Επενδύουμε και σε αυτούς τους τομείς: Είμαστε η περιφέρεια που όχι μόνο δεν έχει επιβαρύνει ένα ευρώ πρόστιμο για τους ΧΑΔΑ, αλλά έχει δρομολογήσει και ήδη κατασκευάζεται το εργοστάσιο Επεξεργασίας Στερεών Αστικών Αποβλήτων. Κατασκευάζουμε βιολογικούς καθαρισμούς σε όλο το παράκτιο μέτωπο, οι οποίοι θα βελτιώσουν και το οικοσύστημα του Αμβρακικού, που αντιμετωπίζει περιβαλλοντικά ζητήματα. Ζητήματα υπάρχουν και με τη Λίμνη Παμβώτιδα. Δύο είναι οι άμεσες παρεμβάσεις που πρέπει να προωθηθούν: Η πρώτη να ολοκληρωθεί το αποχετευτικό δίκτυο της πόλης των Ιωαννίνων, για το οποίο πρέπει να δοθεί λύση μέσω του ΕΠΕΡΡΑΑ. Η δεύτερη να εκδοθεί επιτέλους το Προεδρικό Διάταγμα, βάσει όσων έχουμε αποφασίσει από κοινού Δήμος και Περιφέρεια. Προβλήματα εντοπίζονται και στα ποτάμια μας, που σήμερα εκτός των άλλων, υφίστανται μεγάλη οικολογική καταστροφή από τη νόσο των πλατάνων. Απαιτείται οριοθέτηση του Αράχθου αλλά και κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, τόσο στον Άραχθο, όσο και σε Καλαμά, Αχέροντα και φυσικά στις πεδιάδες Πρέβεζας και Άρτας. Η Κλιματική Αλλαγή προκαλεί σύνθετα προβλήματα. Μια πρόγευση πήραμε φέτος, με το «στέγνωμα» πηγών και τη λειψυδρία σε αρκετούς οικισμούς. Πρέπει πλέον στο σχεδιασμό μας, να εντάξουμε και την ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης των μεγάλων οικισμών και πόλεων. Η Περιφέρεια Ηπείρου εξαρτά την ανάπτυξή της και από τον Πολιτισμό. Έχουμε σε εξέλιξη ένα εκτεταμένο πρόγραμμα συντήρησης- αναστήλωσης- ανάδειξης μνημείων. Πέραν αυτών, έχουμε και τη αναστήλωση/αποκατάσταση της γέφυρας Πλάκας. Όσες εργασίες και υποχρεώσεις έχουμε αναλάβει, μαζί με τους τους άλλους τοπικούς φορείς, τις εκπληρώνουμε στο έπακρο και στην ώρα τους. Το «στίγμα» μας, αποτελεί το Καινοτόμο Πρόγραμμα των Διαδρομών στα Αρχαία Θέατρα της Ηπείρου, που θα προσδώσει προστιθέμενη αξία και στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες στον πολιτισμό, στον τουρισμό και στην τοπική παραγωγή. Πρόκειται για ολοκληρωμένη χωρική επένδυση, στην οποία προχώρησε πρώτη η Περιφέρεια Ηπείρου και σήμερα την ακολουθούν ή προσπαθούν να την ακολουθήσουν και άλλες περιφέρειες. Ο τουρισμός είναι η δύναμη της Ηπείρου. Είμαστε σε συνεχή αναζήτηση νέων αγορών και νέων μορφών τουρισμού, επιδιώκοντας τη δημιουργία ενός ενιαίο Brand name για όλη την Ήπειρο. Χάρη στις συντονισμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες μας και τη συμμετοχή σε σημαντικές διεθνείς εκθέσεις πετύχαμε φέτος να έχουμε αύξηση επισκεπτών σε διπλάσιο ποσοστό από το μέσο όρο της χώρας. Στρατηγικός μας στόχος είναι να καταστήσουμε την Ήπειρο, προορισμό για τουρισμό των τεσσάρων εποχών, συνδυάζοντας θάλασσα και βουνό, αναδεικνύοντας ιστορικούς τόπους, τα μνημεία, τη γαστρονομία, τις φυσιολατρικές διαδρομές. Προωθούμε την κατασκευή δύο καταδυτικών πάρκων, ετοιμάζουμε master plan για τα ιαματικά λουτρά, στοχεύοντας και στον ιαματικό τουρισμό. Οι αθλητικές εγκαταστάσεις χρειάζονται ένα γερό «λίφτινγκ» σε όλη την Ήπειρο, πρέπει όμως να δούμε σε βάθος χρόνου και τη δημιουργία νέων, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες που συνεχώς δημιουργούνται. Υπάρχει ένα τεράστιο δυναμικό στα πέντε νοσοκομεία της Ηπείρου, που μπορούν να την καταστήσουν κέντρο υγείας για περιοχές και πέραν της Βορειοδυτικής Ελλάδος. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα που υπάρχουν με τη στελέχωσή τους και ιδιαίτερα των μικρότερων μονάδων. Από την πλευρά μας συνεργαζόμαστε, με τις διοικήσεις τους, για την εξεύρεση λύσεων σε διάφορα προβλήματα. Αν ως Περιφέρεια δεν είχαμε συνεργαστεί και δεν είχαμε συνδράμει το ΕΚΑΒ, το καλοκαίρι που πέρασε ήταν αμφίβολο αν θα είχε καλυφθεί με ασθενοφόρα η παραλιακή τουριστική ζώνη. Το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Ηπείρου, είναι εκπαιδευτικά ιδρύματα υψηλού επιπέδου. Αναπτύσσονται συνεχώς, διακρίνονται διεθνώς. Έχουμε άμεση συνεργασία και μέσω του ΠΕΠ Ηπείρου, ενισχύεται το Επιστημονικό και ερευνητικό τους έργο. Θέλουμε όμως να υπάρξει μεγαλύτερη σύνδεση της γνώσης με την παραγωγή. Στο πλαίσιο αυτό, όλοι οι τοπικοί φορείς, συνυπογράφουμε το αίτημα για την ίδρυση Γεωπονικής Σχολής. Οι έρευνες για τους υδρογονάνθρακες μπορεί να αποδειχθούν πλουτοπαραγωγική πηγή για την Ήπειρο. Έχουμε ωστόσο δρόμο μπροστά μας. Εμείς πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Ήπειρος όμως εξακολουθεί να μην έχει φθηνή ενέργεια. Ζητούμενο παραμένει η επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου, ώστε να αμβλυνθεί μια ακόμη περιφερειακή ανισότητα, για επιχειρήσεις και καταναλωτές. Η ολοκλήρωση του Γεωθερμικού πεδίου Συκεών, είναι επίσης ζήτημα που πρέπει να προωθηθεί. Απαιτούνται ασφαλώς και άλλες υποδομές για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Τα φορολογικά και ασφαλιστικά ζητήματα σας είναι γνωστά. Οι αναπτυξιακοί νόμοι πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένοι, ευέλικτοι, για να μπορέσουν να είναι και αποτελεσματικοί ως προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ειδικά για την Ήπειρο, πρέπει να εξεταστούν και νέα κίνητρα, ώστε να μην υπάρξει γενικευμένη «μετανάστευση» προς τη γειτονική Αλβανία. Κι εδώ θέλω να κάνω και μια ακόμη επισήμανση: Πρέπει επιτέλους να σταματήσει άπαξ δια παντός η εισαγόμενη εγκληματικότητα στην παραμεθόρια Ήπειρο. Ολόκληρη η περιοχή έχει καταστεί νεκρή ζώνη από παραγωγικές δραστηριότητες και καθημερινά συρρικνώνεται πληθυσμιακά. Η δημιουργία του Επιχειρηματικού Πάρκου στην Άρτα, του Εμπορευματικού Κέντρου στην Θεσπρωτία, μαζί με την αναβάθμιση των Βιομηχανικών περιοχών Πρέβεζας και Ιωαννίνων, πρέπει να επίσης να ενταχθεί στον άμεσο σχεδιασμό της Πολιτείας. Η Ήπειρος στηρίζει πολλά για την ανάπτυξή της στον πρωτογενή τομέα. Υπάρχει ο δυναμισμός των υδατοκαλλιεργειών, υπάρχουν τα εσπεριδοειδή, οι ελιές, τα κηπευτικά. Η Ήπειρος έχει μια αναπτυγμένη κτηνοτροφία και πτηνοτροφία, που έχουν όμως τα προβλήματά τους. Έγινε μια μεγάλη καμπάνια από την Περιφέρεια να πείσει νέους να ασχοληθούν με το επάγγελμα, γιατί διαφορετικά δεν θα υπάρξει ανανέωση του πληθυσμού. Υπάρχει δυστοκία: Οι αιτίες πολλές και μερικές καθαρά…ηπειρωτικές. Πρέπει να βρεθεί τρόπος για να αντιμετωπιστεί το υψηλό κόστος και η φορολογία. Να ληφθεί μέριμνα για τα «κόκκινα» δάνεια, που πνίγουν τους αγρότες. Τα προϊόντα μας είναι εξαιρετικής ποιότητας, κερδίζουν έδαφος στις εξαγωγές. Τα αρωματικά φυτά αρχίζουν κι αυτά να κερδίζουν τις αγορές. Πρέπει όμως να στηριχθούν περαιτέρω οι παραγωγοί μας. Να προωθηθούν οι αγορές παραγωγών, τουλάχιστον στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Να διασφαλιστεί η ποιότητά τους, να πιστοποιηθούν νέα. Δεν είναι δυνατόν, προϊόντα –ταυτότητα της Ηπείρου, όπως η «φέτα», να μην προστατεύονται από την πλαστογράφηση που επιχειρούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή και στις συμφωνίες που υπογράφει η Ε.Ε. Έγιναν σημαντικά βήματα για τη νομιμοποίηση των εγκαταστάσεων εκ μέρους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ώστε σταδιακά οι κτηνοτρόφοι μας, όπως και όλοι οι αγρότες μας, να συνεχίσουν ανεμπόδιστα το επάγγελμά τους και σταδιακά να μετεξελιχθούν σε επιχειρηματίες. Αγροτική ανάπτυξη, δεν μπορεί να επιτευχθεί όμως αν δεν αρθούν και άλλα εμπόδια, όπως είναι ο μικρός κλήρος, αν δεν εκσυγχρονιστούν τα αρδευτικά έργα, αν δεν αποκατασταθεί η λειτουργικότητα των δικτύων των ΤΟΕΒ. Δικαιωθήκαμε από την επιμονή μας να περάσει στην ευθύνη των περιφερειών η εποπτεία τους, καθώς σήμερα διαπιστώνουμε το εύρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Μια από τις προτεραιότητες που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους για τους καλλιεργητές που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για τα αντλιοστάσιά τους. Πρέπει να επιταχυνθεί η υλοποίηση του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και να χρηματοδοτηθούν με επιπλέον κονδύλια οι Περιφέρειες για τα απαραίτητα έργα βελτίωσης των αγροτικών υποδομών. Τον τελευταίο καιρό προέκυψε μείζον θέμα με τους δασικούς χάρτες. Έγιναν βελτιωτικές παρεμβάσεις, δεν λύθηκαν όμως τα προβλήματα που εντοπίζονται και τα οποία αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για νέες καλλιέργειες σε δασωθέντα – από την φυγή του κόσμου λόγω πολέμων και αστυφιλίας κλπ- κληροτεμάχια. Ακόμη και υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, επιβεβαίωναν τις επισημάνσεις μας, αλλά λύση σε αρκετές από αυτές δεν δόθηκαν. Αν δεν στηρίξουμε σήμερα τους αγρότες μας, αύριο θα είναι αργά. Υπάρχουν όμως και ζητήματα λειτουργικότητας των υπηρεσιών της Περιφέρειας. Με πολλές προσπάθειες χρόνων μας δόθηκε το Κάστρο Αγίου Ανδρέα στην Πρέβεζα για διοικητήριο και άλλες δράσεις. Η περαιτέρω αξιοποίησή του για κοινωφελείς σκοπούς απαιτεί και πρόσθεση χρηματοδότηση, ώστε να αλλάξει μορφή η πόλη. Το ίδιο αίτημα έχουμε διατυπώσει και για το στρατόπεδο Παπακώστα στην Άρτα, ενώ στις τοπικές κοινωνίες πρέπει να αποδοθούν και άλλα ανενεργά στρατόπεδα, όπως του Βελισσαρίου στα Ιωάννινα. Και με την ευκαιρία θέλω να κάνω και μια αναφορά στον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό: Η Ελληνική Πολιτεία δεν είναι δυνατόν να εξαντλεί την αυστηρότητά της στους ομογενείς μας, με ανελαστικές γραφειοκρατικές διαδικασίες ή και θέτοντας ερωτήματα για την απόκτηση της υπηκοότητας, το πότε γεννήθηκε ο Κολοκοτρώνης, ή ποια είναι η μεγαλύτερη πόλη της νότιας Ελλάδος. Το Εθνικό μας κέντρο πρέπει αντιμετωπίζει ενιαία όλους τους βορειοηπειρώτες, ελληνόφωνους και βλαχόφωνους. Άλλωστε η Ήπειρος έχει διασπορά πληθυσμού σε όλα τα βαλκάνια και την Αυστροουγγαρία. Κύριε Πρωθυπουργέ, Περιέγραψα σε γενικές γραμμές τη σημερινή κατάσταση της Ηπείρου και τις βασικές κατευθύνσεις που πρέπει να τεθούν για τα επόμενα χρόνια. Τα προβλήματα υπερβαίνουν πολιτικές και πολιτικούς. Για αυτό πρέπει να εξεταστούν και να δρομολογηθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση. Πιστεύω ότι σε αυτό συμφωνούμε όλοι, ανεξάρτητα από ποιο μετερίζι υπηρετούμε τους πολίτες. Θέλουμε μια Ήπειρο καλύτερη, παραγωγικότερη. Με περισσότερες ευκαιρίες για όλους, που θα κρατάει και δεν θα διώχνει τα παιδιά της. Με τις βάσεις που έχουμε βάλει, μπορούμε πλέον να χτίσουμε μια περιφέρεια, στην οποία θα αξίζει να ζούμε και να δημιουργούμε, εμείς, τα παιδιά μας και οι επόμενες γενιές. Σας ευχαριστώ για την σημερινή σας παρουσία και σας εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο σας.
χρήσιμα συμπεράσματα. Λίγα από αυτά όμως προωθήθηκαν στο χρόνο που έπρεπε. Οι λόγοι ήταν άλλοτε οικονομικοί, άλλοτε ζήτημα προτεραιοτήτων που έθετε η Κεντρική Διοίκηση. Πολλές φορές οι σχεδιασμοί άλλαζαν, όχι μόνο στις περιπτώσεις εναλλαγής των κυβερνήσεων, αλλά και υπουργών. Προσδοκία μας είναι το τωρινό Συνέδριο να κριθεί στην πράξη αποτελεσματικό. Η αιρετή Περιφέρεια, αμέσως μετά τη συγκρότησή της, οργάνωσε το 2011 το Αναπτυξιακό Συνέδριο της Ηπείρου. Σε αυτό είχαν βγει ολοκληρωμένα συμπεράσματα, που πιστεύουμε ότι καθιστούν πιο ώριμες τις όποιες, νέες προτάσεις. Η βασική μας κατεύθυνση είναι η αυτοτροφοδοτούμενη και εξωστρεφής ανάπτυξη στηριγμένη στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Τα πλεονεκτήματα αυτά αναδείχτηκαν και στις συνεδρίες που προηγήθηκαν. Η Ήπειρος έχει δυνατότητες. Έχει ανθρώπους σφυρηλατημένους σε δύσκολες εποχές, μαχητές, οραματιστές, δημιουργικούς, πρόθυμους να συμβάλλουν στην αναπτυξιακή της προοπτική. Κατά γενική επίσης παραδοχή υπάρχουν δυνατότητες εξωστρέφειας των παραγωγικών της δομών. Είναι κάτι που διαπιστώνουμε και στις εκθέσεις που συμμετέχει η Περιφέρεια. Υπάρχει ένα αξιόλογο επιστημονικό και επιχειρηματικό δυναμικό με καινοτόμες ιδέες. Υπάρχει και ένας δυναμισμός που σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση, περιμένοντας το κατάλληλο σήμα για να εξελιχθεί σε πράξη. Η Ήπειρος είναι η κατ΄ εξοχή Περιφέρεια που μπορεί να αναδειχθεί σε ενδιάμεσο κόμβο των διευρωπαϊκών δικτύων. Υπάρχουν όμως και μειονεκτήματα. Ελλείψεις σε υποδομές, γήρανση του πληθυσμού, ανεργία, φυγή έμψυχου δυναμικού προς το εξωτερικό. Είναι και μια Περιφέρεια της οποίας η οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μισθωτούς και συνταξιούχους. Έτσι επλήγη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι άλλες περιφέρειες κρίση, που άφησε έντονα σημάδια σε επιχειρήσεις, οικογένειες κλπ. Σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεργία. Ανεργία που πλήττει πιο έντονα τους νέους, αλλά και όσους βρίσκονται στα δυσμάς του εργασιακού τους βίου. Πονάει η ψυχή μας κάθε φορά, που μαθαίνουμε ότι ένας νέος επιστήμονας, παίρνει το δρόμο της ξενιτειάς Μας λυγίζει το άγχος εκείνων που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ένα μεροκάματο, ώστε να συμπληρώσουν τα ένσημα για τη σύνταξη. Μας πονοκεφαλιάζει το γεγονός ότι υπάρχει σήμερα πλήθος εργαζομένων με πολύωρη απασχόληση και ελάχιστες απολαβές. Το πρόβλημα της ανεργίας είναι η άμεση, η επείγουσα προτεραιότητά μας. Η Περιφέρεια με τις δράσεις, τις πρωτοβουλίες της, την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, δημιούργησε θέσεις εργασίας, χωρίς τις οποίες οι δείκτες θα ήταν ακόμη χειρότεροι. Τα προγράμματα δημιουργούν επίσης θέσεις απασχόλησης. Μόνο που αυτές είναι προσωρινές, εμβαλωματικές και δεν «κτυπούν» τη ρίζα του προβλήματος. Απαιτούνται λοιπόν λύσεις βιώσιμες, μακροπρόθεσμες. Λύσεις που πρέπει να διαμορφώσει και να προωθήσει το κεντρικό κράτος, το οποίο έχει και την αρμοδιότητα και τα απαιτούμενα κονδύλια. Θέλουμε πολίτες υπερήφανους που δεν θα επαιτούν μια θέση εργασίας, αλλά θα την διεκδικούν με αξιοπρέπεια. Όμως, κανένας αναπτυξιακός σχεδιασμός δεν πρόκειται να έχει θετικά αποτελέσματα, αν δεν υπάρξει παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Προϋπόθεση βέβαια είναι το κράτος μας να είναι αποφασισμένο να προχωρήσει σε τομές. Το αίτημα αυτό δεν είναι σημερινό. Επειδή είμαστε στον τόπο των μεγάλων Εθνικών- Ηπειρωτών Ευεργετών, θα θυμίσω μια συμβουλή- προτροπή του Πρύτανη των Ευεργετών του Γεωργίου Αβέρωφ: Όταν ο φίλος του Ζαρίφης τον προσκάλεσε να επισκεφθεί στην Ελλάδα απάντησε χαρακτηριστικά: Με καλείτε να έλθω στην Ελλάδα. Θα προτιμούσα μάλλον να διορθώνατε μερικά πράγματα. Πρέπει να σταθεροποιήσετε πρώτα την οικονομία σας. Πρέπει να οργανώσετε τον κρατικό σας μηχανισμό. Προβήτε στις μεταρρυθμίσεις αυτές και τότε, ίσως, με τη βοήθεια του Θεού, το πόδι μου να πατήση στην πόλη αυτή, που αποτελεί το μοναδικό και ανεκπλήρωτο ακόμη όνειρο της ζωής μου»! Απαιτείται γενική αναδιοργάνωση του κράτους. Για μας, η Κυβέρνηση, ο κρατικός μηχανισμός, πρέπει να διατηρεί τον κεντρικό έλεγχο και να θέτει τις κατευθυντήριες γραμμές. Να προχωρήσει όμως στην αποκέντρωση. Να αναθέσει και να αφήσει τις Περιφέρειες να φέρουν σε πέρας τον αναπτυξιακό τους ρόλο, τον οποίο- όπως έχουν αποδείξει- μπορούν να τον εκπληρώσουν κατά άριστο τρόπο. Η ύπαρξη ισχυρών περιφερειών απαιτεί μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και πόρων. Είναι ζητήματα που τα έχουμε θέσει και ως Ένωση Περιφερειών. Η Περιφέρεια Ηπείρου συνεργάζεται αρμονικά με την Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση, τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, τους επιστημονικούς φορείς και γενικά με όλες τις Υπηρεσίες. Πρέπει όμως να τελειώσει η πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και η ύπαρξη παράλληλων υπηρεσιών «σφραγίδων» που προσθέτουν γραφειοκρατία και προκαλούν σύγχυση στους πολίτες. Η διαδικασία αυτή απαιτεί θεσμικές αλλαγές. Με πρώτη, την κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Υπάρχουν και άλλες, τις οποίες έχουμε θέσει στο διάλογο με το Υπουργείο Εσωτερικών. Συμφωνούμε σε αρκετά σημεία, διαφωνούμε όμως με την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Δεν λέμε όχι, αλλά πρέπει να εξετάσουμε τι ισχύει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, Η απλή αναλογική μπορεί σε επίπεδο κεντρικής διακυβέρνησης να αποδεχθεί υπό προϋποθέσεις λειτουργική. Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συμβεί το εντελώς αντίθετο: Θα έχει διαλυτικές επιπτώσεις. Κι επειδή κ. Πρωθυπουργέ, τις ημέρες αυτές βρίσκεται στην επικαιρότητα το θέμα της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων, θέλω να επισημάνω κάτι: Είναι αδιανόητο να μην υπάρχει αξιολόγηση. Διαπιστώνουμε όμως μια στρέβλωση: Σήμερα υπάρχουν δεκάδες υπάλληλοι, που εγκαταλείπουν το κύριο αντικείμενό τους, την εξυπηρέτηση του πολίτη και τρέχουν για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου, για μια θέση προϊσταμένου. Το αποτέλεσμα θα είναι να έχουμε διευθυντικά στελέχη με τίτλους, αλλά που θα είναι αποκομμένοι από τον πολίτη και τις ανάγκες των υπηρεσιών. Τα επιμέρους ζητήματα που αφορούν την Ήπειρο, σχεδόν στο σύνολό τους έχουν περιληφθεί στο Αναπτυξιακό Σχεδιασμό της Περιφέρειας που προέκυψε από το Συνέδριο του 2011 και στο εν εξελίξει Επιχειρησιακό της Σχεδιασμό. Κατά τη διάρκεια των θεματικών συνεδριών του σημερινού Συνεδρίου, είχαμε τη δυνατότητα να αναφερθούμε αναλυτικά στα ζητήματα που αφορούν την Ήπειρο. Θα συνοψίσω ορισμένα από αυτά: Οι υποδομές πρόσβασης, έχουν ασφαλώς βελτιωθεί και ειδικά μετά την παράδοση σε κυκλοφορία της Ιόνιας Οδού. Έχουμε όμως ανοικτά θέματα: Την επέκταση των οδικών συνδέσεων προς την Αλβανία, σε Κακαβιά, Μέρτζιανη, Μαυρομάτι. Η μελέτη προς Κακαβιά, έχει ώριμη μελέτη, είναι έργο προς χρηματοδότηση και δεν μπορεί άλλο να παραμένει σε εκκρεμότητα και να τίθενται άλλες προτεραιότητες. Για την περιφερειακή οδό Ηγουμενίτσας και τη σύνδεση με τα σύνορα της Αλβανίας, αναμένουμε εδώ και χρόνια την εκπόνηση της μελέτης από την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. Θέλουμε επίσης να επισημάνω ότι με ευρωπαϊκούς πόρους, έχουμε κατασκευάσει την οδική σύνδεση προς τους Δρυμμάδες Πωγωνίου, ώστε να επικοινωνούν τα δύο τμήματα του Πωγωνίου. Η Ελλάδα όμως έκλεισε το Τελωνείο μας, που εξυπηρετούσε τους Ελληνικής καταγωγής κατοίκους του Πωγωνίου στην πλευρά της Αλβανίας. Δεύτερη εκκρεμότητα που πρέπει άμεσα να υλοποιηθεί είναι η σύνδεση της Ιόνιας Οδού με την Πρέβεζα. Η μελέτη ολοκληρώνεται τέλους του έτους. Ειδικά για το τμήμα μέχρι τη με τη γέφυρα Καλογήρου, η Περιφέρεια έχει ήδη δεσμεύσει από το ΕΣΠΑ 25 εκ. ευρώ και περιμένει από το Υπουργείο να προχωρήσει τις διαδικασίες. Απαιτείται επίσης η ολοκλήρωση του παραλιακού δρόμου Ηγουμενίτσα- Πρέβεζα. Για το τμήμα Πάργα- Μεσοπόταμο υπάρχει ώριμη μελέτη, ενώ για το υπόλοιπο τμήμα έχουμε αιτηθεί την εκπόνησή της. Η ολοκλήρωση, επιτέλους, της Αμβρακίας Οδού, επίσης είναι ένα έργο που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ήπειρο. Ο Ε65, πρέπει επίσης να τελειώσει και να συνδεθεί με την Εγνατία Οδό. Διαβάζουμε ότι εντός του επόμενου έτους θα προχωρήσει το τμήμα της Σπερχειάδας. Γνωρίζουμε ότι είναι έργο παραχώρησης, πρέπει όμως να τελειώσει και αυτό το έργο, το οποίο εξίσου σημαντικό για την ανάπτυξη της Ηπείρου. Σταδιακά θα πρέπει επίσης να προχωρήσουμε στη γενική ανακατασκευή του ενδοπεριφερειακού οδικού δικτύου, το οποίο σε πολλά τμήματά του, είναι παλαιών προδιαγραφών. Οι σύγχρονες οδικές υποδομές, έχουν και μια αρνητική πτυχή, αυτή των υψηλών διοδίων. Είναι γεγονός ότι η τιμή τους καθορίστηκε σε εποχές που τα εισοδήματα ήταν πολύ υψηλότερα. Σήμερα το κόστος είναι απαγορευτικό για όσους χρησιμοποιούν τους δρόμους αυτούς, είτε της Ιόνιας, είτε της Εγνατίας, είτε ακόμη και τη σήραγγα Ακτίου. Εκείνο που ζητούν οι τοπικές κοινωνίες είναι εφαρμογή της ηλεκτρονικής χρέωσης. Για όσους μετακινούνται καθημερινά να υπάρξει ειδική τιμολογιακή πολιτική. Ειδικά για την Εγνατία οδό, πρέπει σε όσα τμήματά της δεν υπάρχει εναλλακτικό εθνικό οδικό δίκτυο, να υπάρξει απαλλαγή από διόδια των μόνιμων κατοίκων. Ευελπιστούμε να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν τα έργα του λιμένος Ηγουμενίτσας και παράλληλα να γίνει αναβάθμιση του λιμένος Πρέβεζας. Το Αεροδρόμιο Ιωαννίνων, είναι το μοναδικό εντός γεωγραφικών ορίων της Ηπείρου. Πρέπει να ολοκληρωθούν οι εργασίες και άμεσα να αντιμετωπιστεί έγκαιρα το ζήτημα των καυσίμων. Εμείς επιμένουμε ότι μπορούν να τεθούν, με μικρό κόστος, σε λειτουργία οι υπάρχουσες μόνιμες δεξαμενές, δίχως να υπάρξει πρόβλημα με τις αδειοδοτήσεις. Η ανάπτυξη δικτύου υδατοδρομίων και στις τέσσερις περιφερειακές θα είναι ένα θετικό βήμα, για τις συγκοινωνιακές υποδομές και τον τουρισμό μας. Έχουμε βέβαια και το ζήτημα της σιδηροδρομικής σύνδεσης. Χρόνια μας απασχολεί το θέμα, γνωρίζουμε ότι το έργο είναι δύσκολο, αλλά πρέπει κάποια στιγμή να δρομολογηθεί και στην πράξη. Η Περιφέρεια ήδη έχει προχωρήσει σε προκαταρκτικές διαδικασίες για τη σιδηροδρομική σύνδεση των Ιωαννίνων με το Αργυρόκαστρο, που ενδιαφέρει και την Αλβανική πλευρά. Από τη στιγμή που το Υπουργείο Υποδομών δηλώνει ότι την περίοδο που διανύουμε, είναι πολύ μεγάλο το κόστος των 2,5-3 δις ευρώ για να «τρυπηθεί» η Πίνδος, εμείς προτείνουμε την τρέχουσα περίοδο να τεθεί προς εξέταση η κατασκευή της γραμμής Ηγουμενίτσα-Ιωάννινα- Αργυρόκαστρο- Τεργέστη. Με την ολοκλήρωση των συγκοινωνιακών υποδομών, η Ήπειρος θα αποκτήσει δυναμική ανάπτυξης σε όλους τους επιμέρους τομείς και πρώτα και κύρια στον τουρισμό, που είναι η μεγάλη μας δύναμη: Σήμερα η Περιφέρεια έχει ως στρατηγικό της στόχο την Ήπειρο των τεσσάρων εποχών. Αναπτύσσουμε νέες δράσεις και τις συνδυάζουμε με την τοπική παραγωγή. Ποντάρουμε πολλά στο φυσικό περιβάλλον, στον πολιτισμό, στην ιστορία μας. Επενδύουμε και σε αυτούς τους τομείς: Είμαστε η περιφέρεια που όχι μόνο δεν έχει επιβαρύνει ένα ευρώ πρόστιμο για τους ΧΑΔΑ, αλλά έχει δρομολογήσει και ήδη κατασκευάζεται το εργοστάσιο Επεξεργασίας Στερεών Αστικών Αποβλήτων. Κατασκευάζουμε βιολογικούς καθαρισμούς σε όλο το παράκτιο μέτωπο, οι οποίοι θα βελτιώσουν και το οικοσύστημα του Αμβρακικού, που αντιμετωπίζει περιβαλλοντικά ζητήματα. Ζητήματα υπάρχουν και με τη Λίμνη Παμβώτιδα. Δύο είναι οι άμεσες παρεμβάσεις που πρέπει να προωθηθούν: Η πρώτη να ολοκληρωθεί το αποχετευτικό δίκτυο της πόλης των Ιωαννίνων, για το οποίο πρέπει να δοθεί λύση μέσω του ΕΠΕΡΡΑΑ. Η δεύτερη να εκδοθεί επιτέλους το Προεδρικό Διάταγμα, βάσει όσων έχουμε αποφασίσει από κοινού Δήμος και Περιφέρεια. Προβλήματα εντοπίζονται και στα ποτάμια μας, που σήμερα εκτός των άλλων, υφίστανται μεγάλη οικολογική καταστροφή από τη νόσο των πλατάνων. Απαιτείται οριοθέτηση του Αράχθου αλλά και κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, τόσο στον Άραχθο, όσο και σε Καλαμά, Αχέροντα και φυσικά στις πεδιάδες Πρέβεζας και Άρτας. Η Κλιματική Αλλαγή προκαλεί σύνθετα προβλήματα. Μια πρόγευση πήραμε φέτος, με το «στέγνωμα» πηγών και τη λειψυδρία σε αρκετούς οικισμούς. Πρέπει πλέον στο σχεδιασμό μας, να εντάξουμε και την ενίσχυση των δικτύων ύδρευσης των μεγάλων οικισμών και πόλεων. Η Περιφέρεια Ηπείρου εξαρτά την ανάπτυξή της και από τον Πολιτισμό. Έχουμε σε εξέλιξη ένα εκτεταμένο πρόγραμμα συντήρησης- αναστήλωσης- ανάδειξης μνημείων. Πέραν αυτών, έχουμε και τη αναστήλωση/αποκατάσταση της γέφυρας Πλάκας. Όσες εργασίες και υποχρεώσεις έχουμε αναλάβει, μαζί με τους τους άλλους τοπικούς φορείς, τις εκπληρώνουμε στο έπακρο και στην ώρα τους. Το «στίγμα» μας, αποτελεί το Καινοτόμο Πρόγραμμα των Διαδρομών στα Αρχαία Θέατρα της Ηπείρου, που θα προσδώσει προστιθέμενη αξία και στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες στον πολιτισμό, στον τουρισμό και στην τοπική παραγωγή. Πρόκειται για ολοκληρωμένη χωρική επένδυση, στην οποία προχώρησε πρώτη η Περιφέρεια Ηπείρου και σήμερα την ακολουθούν ή προσπαθούν να την ακολουθήσουν και άλλες περιφέρειες. Ο τουρισμός είναι η δύναμη της Ηπείρου. Είμαστε σε συνεχή αναζήτηση νέων αγορών και νέων μορφών τουρισμού, επιδιώκοντας τη δημιουργία ενός ενιαίο Brand name για όλη την Ήπειρο. Χάρη στις συντονισμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες μας και τη συμμετοχή σε σημαντικές διεθνείς εκθέσεις πετύχαμε φέτος να έχουμε αύξηση επισκεπτών σε διπλάσιο ποσοστό από το μέσο όρο της χώρας. Στρατηγικός μας στόχος είναι να καταστήσουμε την Ήπειρο, προορισμό για τουρισμό των τεσσάρων εποχών, συνδυάζοντας θάλασσα και βουνό, αναδεικνύοντας ιστορικούς τόπους, τα μνημεία, τη γαστρονομία, τις φυσιολατρικές διαδρομές. Προωθούμε την κατασκευή δύο καταδυτικών πάρκων, ετοιμάζουμε master plan για τα ιαματικά λουτρά, στοχεύοντας και στον ιαματικό τουρισμό. Οι αθλητικές εγκαταστάσεις χρειάζονται ένα γερό «λίφτινγκ» σε όλη την Ήπειρο, πρέπει όμως να δούμε σε βάθος χρόνου και τη δημιουργία νέων, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες που συνεχώς δημιουργούνται. Υπάρχει ένα τεράστιο δυναμικό στα πέντε νοσοκομεία της Ηπείρου, που μπορούν να την καταστήσουν κέντρο υγείας για περιοχές και πέραν της Βορειοδυτικής Ελλάδος. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα που υπάρχουν με τη στελέχωσή τους και ιδιαίτερα των μικρότερων μονάδων. Από την πλευρά μας συνεργαζόμαστε, με τις διοικήσεις τους, για την εξεύρεση λύσεων σε διάφορα προβλήματα. Αν ως Περιφέρεια δεν είχαμε συνεργαστεί και δεν είχαμε συνδράμει το ΕΚΑΒ, το καλοκαίρι που πέρασε ήταν αμφίβολο αν θα είχε καλυφθεί με ασθενοφόρα η παραλιακή τουριστική ζώνη. Το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Ηπείρου, είναι εκπαιδευτικά ιδρύματα υψηλού επιπέδου. Αναπτύσσονται συνεχώς, διακρίνονται διεθνώς. Έχουμε άμεση συνεργασία και μέσω του ΠΕΠ Ηπείρου, ενισχύεται το Επιστημονικό και ερευνητικό τους έργο. Θέλουμε όμως να υπάρξει μεγαλύτερη σύνδεση της γνώσης με την παραγωγή. Στο πλαίσιο αυτό, όλοι οι τοπικοί φορείς, συνυπογράφουμε το αίτημα για την ίδρυση Γεωπονικής Σχολής. Οι έρευνες για τους υδρογονάνθρακες μπορεί να αποδειχθούν πλουτοπαραγωγική πηγή για την Ήπειρο. Έχουμε ωστόσο δρόμο μπροστά μας. Εμείς πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Ήπειρος όμως εξακολουθεί να μην έχει φθηνή ενέργεια. Ζητούμενο παραμένει η επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου, ώστε να αμβλυνθεί μια ακόμη περιφερειακή ανισότητα, για επιχειρήσεις και καταναλωτές. Η ολοκλήρωση του Γεωθερμικού πεδίου Συκεών, είναι επίσης ζήτημα που πρέπει να προωθηθεί. Απαιτούνται ασφαλώς και άλλες υποδομές για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Τα φορολογικά και ασφαλιστικά ζητήματα σας είναι γνωστά. Οι αναπτυξιακοί νόμοι πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένοι, ευέλικτοι, για να μπορέσουν να είναι και αποτελεσματικοί ως προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ειδικά για την Ήπειρο, πρέπει να εξεταστούν και νέα κίνητρα, ώστε να μην υπάρξει γενικευμένη «μετανάστευση» προς τη γειτονική Αλβανία. Κι εδώ θέλω να κάνω και μια ακόμη επισήμανση: Πρέπει επιτέλους να σταματήσει άπαξ δια παντός η εισαγόμενη εγκληματικότητα στην παραμεθόρια Ήπειρο. Ολόκληρη η περιοχή έχει καταστεί νεκρή ζώνη από παραγωγικές δραστηριότητες και καθημερινά συρρικνώνεται πληθυσμιακά. Η δημιουργία του Επιχειρηματικού Πάρκου στην Άρτα, του Εμπορευματικού Κέντρου στην Θεσπρωτία, μαζί με την αναβάθμιση των Βιομηχανικών περιοχών Πρέβεζας και Ιωαννίνων, πρέπει να επίσης να ενταχθεί στον άμεσο σχεδιασμό της Πολιτείας. Η Ήπειρος στηρίζει πολλά για την ανάπτυξή της στον πρωτογενή τομέα. Υπάρχει ο δυναμισμός των υδατοκαλλιεργειών, υπάρχουν τα εσπεριδοειδή, οι ελιές, τα κηπευτικά. Η Ήπειρος έχει μια αναπτυγμένη κτηνοτροφία και πτηνοτροφία, που έχουν όμως τα προβλήματά τους. Έγινε μια μεγάλη καμπάνια από την Περιφέρεια να πείσει νέους να ασχοληθούν με το επάγγελμα, γιατί διαφορετικά δεν θα υπάρξει ανανέωση του πληθυσμού. Υπάρχει δυστοκία: Οι αιτίες πολλές και μερικές καθαρά…ηπειρωτικές. Πρέπει να βρεθεί τρόπος για να αντιμετωπιστεί το υψηλό κόστος και η φορολογία. Να ληφθεί μέριμνα για τα «κόκκινα» δάνεια, που πνίγουν τους αγρότες. Τα προϊόντα μας είναι εξαιρετικής ποιότητας, κερδίζουν έδαφος στις εξαγωγές. Τα αρωματικά φυτά αρχίζουν κι αυτά να κερδίζουν τις αγορές. Πρέπει όμως να στηριχθούν περαιτέρω οι παραγωγοί μας. Να προωθηθούν οι αγορές παραγωγών, τουλάχιστον στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Να διασφαλιστεί η ποιότητά τους, να πιστοποιηθούν νέα. Δεν είναι δυνατόν, προϊόντα –ταυτότητα της Ηπείρου, όπως η «φέτα», να μην προστατεύονται από την πλαστογράφηση που επιχειρούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή και στις συμφωνίες που υπογράφει η Ε.Ε. Έγιναν σημαντικά βήματα για τη νομιμοποίηση των εγκαταστάσεων εκ μέρους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ώστε σταδιακά οι κτηνοτρόφοι μας, όπως και όλοι οι αγρότες μας, να συνεχίσουν ανεμπόδιστα το επάγγελμά τους και σταδιακά να μετεξελιχθούν σε επιχειρηματίες. Αγροτική ανάπτυξη, δεν μπορεί να επιτευχθεί όμως αν δεν αρθούν και άλλα εμπόδια, όπως είναι ο μικρός κλήρος, αν δεν εκσυγχρονιστούν τα αρδευτικά έργα, αν δεν αποκατασταθεί η λειτουργικότητα των δικτύων των ΤΟΕΒ. Δικαιωθήκαμε από την επιμονή μας να περάσει στην ευθύνη των περιφερειών η εποπτεία τους, καθώς σήμερα διαπιστώνουμε το εύρος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Μια από τις προτεραιότητες που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους για τους καλλιεργητές που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για τα αντλιοστάσιά τους. Πρέπει να επιταχυνθεί η υλοποίηση του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και να χρηματοδοτηθούν με επιπλέον κονδύλια οι Περιφέρειες για τα απαραίτητα έργα βελτίωσης των αγροτικών υποδομών. Τον τελευταίο καιρό προέκυψε μείζον θέμα με τους δασικούς χάρτες. Έγιναν βελτιωτικές παρεμβάσεις, δεν λύθηκαν όμως τα προβλήματα που εντοπίζονται και τα οποία αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για νέες καλλιέργειες σε δασωθέντα – από την φυγή του κόσμου λόγω πολέμων και αστυφιλίας κλπ- κληροτεμάχια. Ακόμη και υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, επιβεβαίωναν τις επισημάνσεις μας, αλλά λύση σε αρκετές από αυτές δεν δόθηκαν. Αν δεν στηρίξουμε σήμερα τους αγρότες μας, αύριο θα είναι αργά. Υπάρχουν όμως και ζητήματα λειτουργικότητας των υπηρεσιών της Περιφέρειας. Με πολλές προσπάθειες χρόνων μας δόθηκε το Κάστρο Αγίου Ανδρέα στην Πρέβεζα για διοικητήριο και άλλες δράσεις. Η περαιτέρω αξιοποίησή του για κοινωφελείς σκοπούς απαιτεί και πρόσθεση χρηματοδότηση, ώστε να αλλάξει μορφή η πόλη. Το ίδιο αίτημα έχουμε διατυπώσει και για το στρατόπεδο Παπακώστα στην Άρτα, ενώ στις τοπικές κοινωνίες πρέπει να αποδοθούν και άλλα ανενεργά στρατόπεδα, όπως του Βελισσαρίου στα Ιωάννινα. Και με την ευκαιρία θέλω να κάνω και μια αναφορά στον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό: Η Ελληνική Πολιτεία δεν είναι δυνατόν να εξαντλεί την αυστηρότητά της στους ομογενείς μας, με ανελαστικές γραφειοκρατικές διαδικασίες ή και θέτοντας ερωτήματα για την απόκτηση της υπηκοότητας, το πότε γεννήθηκε ο Κολοκοτρώνης, ή ποια είναι η μεγαλύτερη πόλη της νότιας Ελλάδος. Το Εθνικό μας κέντρο πρέπει αντιμετωπίζει ενιαία όλους τους βορειοηπειρώτες, ελληνόφωνους και βλαχόφωνους. Άλλωστε η Ήπειρος έχει διασπορά πληθυσμού σε όλα τα βαλκάνια και την Αυστροουγγαρία. Κύριε Πρωθυπουργέ, Περιέγραψα σε γενικές γραμμές τη σημερινή κατάσταση της Ηπείρου και τις βασικές κατευθύνσεις που πρέπει να τεθούν για τα επόμενα χρόνια. Τα προβλήματα υπερβαίνουν πολιτικές και πολιτικούς. Για αυτό πρέπει να εξεταστούν και να δρομολογηθούν με τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση. Πιστεύω ότι σε αυτό συμφωνούμε όλοι, ανεξάρτητα από ποιο μετερίζι υπηρετούμε τους πολίτες. Θέλουμε μια Ήπειρο καλύτερη, παραγωγικότερη. Με περισσότερες ευκαιρίες για όλους, που θα κρατάει και δεν θα διώχνει τα παιδιά της. Με τις βάσεις που έχουμε βάλει, μπορούμε πλέον να χτίσουμε μια περιφέρεια, στην οποία θα αξίζει να ζούμε και να δημιουργούμε, εμείς, τα παιδιά μας και οι επόμενες γενιές. Σας ευχαριστώ για την σημερινή σας παρουσία και σας εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο σας.
