Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Μέσα στο έτος, αλλά όχι άμεσα, αναμένεται να υλοποιηθούν - εκτός απροόπτου βέβαια καθώς τα «απρόοπτα» είναι συνηθισμένα τα τελευταία χρόνια – δύο σημαντικά βήματα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και τη χαλάρωση των capital controls. Πρόκειται για το διαχωρισμό του νέου και του παλαιού χρήματος και την απελευθέρωση των εισαγωγών, δύο παρεμβάσεις που ζητάει εδώ και αρκετούς μήνες η αγορά.
Είναι δύο μέτρα που ακούγονται πολύ από τα τέλη του 2015, όμως μία σειρά παραγόντων λειτούργησαν ανασταλτικά στην εφαρμογή τους. Ο ηθικός κίνδυνος, οι συνθήκες στασιμότητας λόγω των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι αντιδράσεις των Θεσμών και πιο πρόσφατα η αβεβαιότητα λόγω Brexit, έκαναν επιφυλακτικές τις αρμόδιες Αρχές. Η αναφορά του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα τόσο στην απελευθέρωση των εισαγωγών όσο και στο φρέσκο χρήμα επαναφέρει στο προσκήνιο ένα ζήτημα που θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό για την επιστροφή στην κανονικότητα.
Όσοι, ωστόσο, περιμένουν ότι η όποια χαλάρωση σημαίνει ότι θα μπορούν να σηκώνουν περισσότερα από 1.680 ευρώ το μήνα, πλανώνται πλάνην οικτράν και μάλλον θα πρέπει να περιμένουν πολύ. Γιατί όπως έχει αναφέρει το liberal.gr προ εξαμήνου, η αύξηση και εντέλει η απελευθέρωση του ορίου ανάληψης θα είναι τα τελευταία βήματα στην πορεία προς την πλήρη άρση των περιορισμών.
Η χαλάρωση των capital controls εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το ρυθμό αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα. Όμως η παράλληλη πορεία της χαλάρωσης και της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης σχετίζεται κυρίως με την πλήρη άρση των περιορισμών, τον χρονικό ορίζοντα της οποίας έχει αποφύγει να προβλέψει ο διοικητής της ΤτΕ, ακριβώς γιατί είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το πόσο γρήγορα θα εξομαλυνθούν οι συνθήκες. Η εφαρμογή, ωστόσο, συγκεκριμένων μέτρων για ιδιώτες και επιχειρήσεις που θα βελτιώσουν το κλίμα προϋποθέτει ορισμένες θετικές εξελίξεις. Αυτές εκτιμάται πως θα έχουν λάβει χώρα μέσα στους επόμενους μήνες, με αποτέλεσμα να δίνεται η δυνατότητα εφαρμογής ουσιαστικών μέτρων χαλάρωσης.
Γιατί καθυστερεί ο διαχωρισμός
Ο ηθικός κίνδυνος σε συνδυασμό με την... συνέπεια που έχουν επιδείξει οι καταθέτες στην εξάντληση του εβδομαδιαίου ορίου ανάληψης τον τελευταίο χρόνο, είναι ο λόγος που μέχρι στιγμής δεν έχει εφαρμοστεί το μέτρο του διαχωρισμού.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr η Τράπεζα της Ελλάδος έχει κάνει όλη την απαραίτητη προεργασία για να εφαρμοστεί το μέτρο που στόχο έχει να επιστρέψουν χρήματα από τα «σεντούκια» στις τράπεζες. Ωστόσο, ο ηθικός κίνδυνος σχετίζεται με τις δικαιολογημένες αντιδράσεις όσων αποφάσισαν να διατηρήσουν τα χρήματά τους στο τραπεζικό σύστημα. Διότι με τον διαχωρισμό, όσοι επέλεξαν να φυλάξουν τις οικονομίες τους σε διάφορες κρυψώνες αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι αυτών που έχουν εγκλωβισμένα τα χρήματά τους στις τράπεζες.
Στο υπουργείο Οικονομικών και στην ΤτΕ, η πεποίθηση είναι κοινή πως κάποια στιγμή το μέτρο πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή, με απώτερο σκοπό να αποτελέσει το πρώτο βήμα για την επιστροφή των καταθέσεων, η οποία βέβεια πρωτίστως εξαρτάται από την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν ότι εκφράζονται ενστάσεις από πλευράς Θεσμών για το συγκεκριμένο μέτρο, οι οποίες σταδιακά αρχίζουν να κάμπτονται. Έτσι, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για εφαρμογή του διαχωρισμού νέου και παλαιού χρήματος μέσα στο έτος, σε συνάρτηση πάντα με το κλίμα που θα επικρατεί στην ελληνική οικονομία. Το κλίμα με τη σειρά του επηρεάζεται άμεσα από τη στάση της ΕΚΤ (συμμετοχή της Ελλάδας στο QE), την πορεία της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος και τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.
Η διευκόλυνση των επιχειρήσεων σε πρώτο πλάνο
Η γραφειοκρατική διαδικασία και το χαμηλό όριο που χαρακτηρίζουν σήμερα τις «ελεύθερες» εισαγωγές αποτελούν τα πρώτα στη λίστα των προβλημάτων που βαίνουν προς επίλυση. Το σχετικό αίτημα έχει υποβληθεί από τον επιχειρηματικό κόσμο από την πρώτη στιγμή επιβολής των περιορισμών. Παρ' όλα αυτά, στελέχη επιχειρήσεων σημειώνουν στο Liberal ότι οι φερέγγυοι πελάτες δεν αντιμετωπίζουν σήμερα ιδιαίτερο πρόβλημα και οι εισαγωγές γίνονται αρκετά γρήγορα, όμως κάθε μέτρο χαλάρωσης είναι ευπρόσδεκτο για το γενικότερο κλίμα.
Τον περασμένο Ιανουάριο, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην αύξηση του ημερήσιου ορίου για μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό ανά πελάτη στα 250.000 ευρώ από 150.000 ευρώ.
Η απελευθέρωση των εισαγωγών εκτιμάται πως θα «ξεμπλοκάρει» το σύστημα σε ουσιαστικό βαθμό. Αφενός θα διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις για την προμήθεια πρώτων υλών και αφετέρου θα περιοριστεί σημαντικά η επιβάρυνση του τραπεζικού συστήματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα αφορά στη σημαντική αύξηση του ορίου εντός του οποίου οι συναλλαγές γίνονται χωρίς τις απαραίτητες σήμερα εγκρίσεις. Το υφιστάμενο όριο διενέργειας συναλλαγών χωρίς έγκριση θεωρείται δεδομένο πως θα πολλαπλασιαστεί, σε μία εξέλιξη που εκτός από την άμεση διευκόλυνση των συναλλαγών θα οδηγήσει και σε βελτίωση του κλίματος για τις επιχειρήσεις.
Μην περιμένετε αύξηση του ορίου των 420 ευρώ
Οι τελευταίοι, λοιπόν, που θα ικανοποιηθούν από τη διαδικασία χαλάρωσης των κεφαλαιακών περιορισμών είναι οι απλοί καταθέτες που δεν έβγαλαν τα χρήματά τους από τις τράπεζες και για οποιοδήποτε λόγο θέλουν να σηκώσουν μέρος αυτών.
Τα capital controls ξεκίνησαν με ημερήσιο όριο ανάληψης τα 60 ευρώ και στη συνέχεια το όριο διαμορφώθηκε στα 420 την εβδομάδα. Αυτό που εξετάζεται σήμερα και πιθανότατα θα εφαρμοστεί ταυτόχρονα με κάποιο από τα πρώτα μέτρα που έχουν προτεραιότητα και προαναφέρθηκαν, είναι να δοθεί η δυνατότητα μεταφοράς του εβδομαδιαίου ορίου. Δηλαδή, οι καταθέτες θα μπορούν να σηκώνουν σωρευτικά το επιτρεπόμενο ποσό, είτε σε ορίζοντα δεκαπενθημέρου (840 ευρώ), είτε μηνιαίως (1.680 ευρώ).
Η αύξηση του ορίου των 420 ευρώ την εβδομάδα δεν συζητείται, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, από τη στιγμή που εκκρεμούν ζητήματα που επηρεάζουν το κλίμα στην οικονομία. Οι εκτιμήσεις τοποθετούν την αύξηση του ορίου προς το τέλος της διαδικασίας.
Τέλος, στο μέλλον μετατίθεται και η χαλάρωση των περιορισμών σε ότι αφορά τις αγορές μέσω διαδικτύου. Σύμφωνα με πληροφορίες, το συγκεκριμένο μέτρο συγκαταλέγεται στο δεύτερο κύμα χαλάρωσης που θα τεθεί σε εφαρμογή με την περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών και δύσκολα πριν το 2017. Σημειώνεται ότι σήμερα οι καταναλωτές μπορούν να χρησιμοποιούν χρεωστική, πιστωτική ή προπληρωμένη κάρτα για αγορές στο εξωτερικό μέχρι το όριο της κάρτας και σε κάθε περίπτωση εντός του ορίου ποσού που εγκρίνεται για κάθε τράπεζα ξεχωριστά από την αρμόδια επιτροπή εγκρίσεως συναλλαγών, ωστόσο εξαιρείται μία σειρά συναλλαγών, εφόσον τα ηλεκτρονικά καταστήματα εκκαθαρίζουν τις συναλλαγές καρτών σε λογαριασμό που τηρούν σε τράπεζα του εξωτερικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου