ΓΙΑΤΙ ΕΧΟΥΝ ΖΗΤΗΣΗ ΤΑ ΡΕΤΑΛΙΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ;

Από τον Γιώργο Κ. Στράτο

Γιατί παρά τις «εκπτώσεις» στα πάντα συνεχίζουμε να τα ψωνίζουμε, αντί να στραφούμε προς τα κανονικά υφάσματα;

Ρετάλι, ωραία λέξη! Τη λες και γεμίζει το στόμα σου. Και ηρεμεί και το μέσα σου με την ανάσα που σου δίνει, για να αποφύγεις άλλα, επικίνδυνα ξεσπάσματα στα οποία σε οδηγούν τα «ρετάλια» που μας έχουν περικυκλώσει. Καλλιτεχνικής καταγωγής, από το ιταλικό ritaglio, το ύφασμα που απομένει από ένα τόπι. Την πήραμε και την εκτοξεύσαμε μεταφορικά για να περιγράψουμε ανθρώπους ανάξιους, τιποτένιους. Είχαμε τους λόγους μας και τα παραδείγματά μας!

Τέτοια ζήτηση όμως, σαν κι αυτή που παρουσιάζεται για τα πάσης φύσεως «ρετάλια», δεν πρέπει να ’χει ξαναγνωρίσει ο τόπος μας. Βεβαίως είναι απορίας άξιον, γιατί με τόσες διαρκείς και μεγάλες «εκπτώσεις» στα πάντα, στα ήθη, στη γνώση, στις ιδέες, στις συμπεριφορές, στην ανθρωπιά, εμείς εξακολουθούμε να τα ψωνίζουμε αντί να προτιμήσουμε κανονικά υφάσματα, ολόκληρα. Μία από τις παραξενιές του πολίτη… πελάτη. Βλέπεις, ο τράχηλός μας μπορεί να μην υποφέρει ζυγόν, αλλά τις καρπαζιές του μάλλον τις γουστάρει, αν κρίνεις από τις επιλογές μας, γενικώς!
Η παρέλαση εκτείνεται σε όλο το φάσμα. Από την κατάρτιση των ψηφοδελτίων για τις ευρωεκλογές μέχρι εκείνων για την Αυτοδιοίκηση και από τα προγράμματα των τηλεοπτικών σταθμών μέχρι τη θεματολογία των ειδήσεων.
Είναι μια θλιβερή παρέλαση υπολειμμάτων. Συντρίμμια της ζωής που προσπαθούν με κάθε τρόπο να παραμείνουν στην επικαιρότητα. Στην όποια επικαιρότητα και με όποιον τρόπο. Σάματις έμαθαν και ποτέ να κάνουν τίποτε άλλο; Για να ’μαστε δίκαιοι και ακριβείς: σάματις τους έμαθαν κάτι ή τους ήθελαν ποτέ για τίποτε άλλο αυτοί που τους έφτιαξαν και τους επέβαλαν;

Πού και πώς να μπορέσουν να σκεφτούν μέσα σ’ αυτήν την υπαρξιακή αλλά και βιοποριστική τους αγωνία ότι «τα στερνά τιμούν τα πρώτα», έστω ν’ αναρωτηθούν αυτοκριτικά: «Aχ, πού ’σαι, νιότη, που ’δειχνες πως θα γινόμουν άλλος!».

Γι’ αυτό και προκαλούν θλίψη, αν όχι και τον οίκτο, ακόμη και σε εκείνους που κάποτε ορκίζονταν στ’ όνομά τους ή έτρεχαν ξοπίσω τους. Υποτίθεται ότι τους ξαναμαζεύουν - συνάξεις της κακιάς ώρας που βαφτίζονται με τα πιο περισπούδαστα ονόματα, για να αναθερμάνουν το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων, του κοινού κ.λπ. Αλίμονο και μακριά από όλους μας, αλλά έχει απαντήσει γι’ αυτά τα καμώματα, καλή του ώρα, ο γνήσιος λαϊκός βάρδος, Σπύρος Ζαγοραίος: «Δεν ζωντανεύουν οι νεκροί».

Αλλά καλά, τα «ρετάλια» έχουν τους λόγους τους. Οι «υφασματέμποροι» ποιους λόγους έχουν να ψάχνουν εμπόρευμα σε τελειωμένα «τόπια», που δεν τους απέμεινε ούτε ξέφτι; Γιατί τα κρατάνε στα «ράφια» τους και τα μοστράρουν στις «βιτρίνες» τους; Μήπως είναι εν τέλει φτιαγμένοι κι αυτοί από την ίδια μάρκα ύφασμα; Μήπως έτσι εξασφαλίζουν το καλύτερο άλλοθι για τις δικές τους ανεπάρκειες;
Μήπως έτσι ξορκίζουν την ανυπαρξία της δικής τους ζωής και την απουσία των δικών τους ανύπαρκτων οραμάτων για οτιδήποτε στη χώρα; Μήπως, ακόμη χειρότερο αυτό, διασκεδάζουν την πλήξη -φαίνεται από τα έργα τους- και την ανία τους -αποδεικνύεται από τον κοινωνικό τους βίο- αυτόν που δίνει το στίγμα και στους υπόλοιπους μέσα από τα σχετικά έντυπα; Μπορεί να είναι τόσο δυστυχισμένοι;
Και αν είναι τόσο δυστυχισμένοι αυτοί που μας παίρνουν τα μέτρα, τι σόι κοστούμι για τις ζωές μας μπορεί να περιμένουμε ότι θα μας ράψουν με τα υλικά που θέλουν να έχουν στη διάθεσή τους; Ούτε μαντιλάκι τσέπης, το «ποσέ» όπως το λένε οι κοσμικοί, δεν βγαίνει από ρετάλι, όχι κοστούμι!
Γιώργος Στράτος*Δικηγόρος - δημοσιογράφος