Τα Χριστουγέννα πλησιάζουν και όλα προμηνύουν τη διαφορετικότητα των φετινών γιορτών, εφόσον η εορταστική μας διάθεση σκιάζεται από την πανδημία COVID-19.
Η Πανδημία COVID-19 είναι μια πρωτόγνωρη κρίση, που μας δοκιμάζει όλους σε όλα τα επίπεδα, αποτελώντας όχι μόνο μια, άνευ προηγουμένου, κρίση δημόσιας υγείας αλλά και οικονομική, κοινωνική, και ανθρωπιστική, εν τέλει, κρίση.
Μπροστά στη ραγδαία εξάπλωση του κορωνοιού, οι κοινωνίες, τα κράτη, οι άνθρωποι στέκονται με αμηχανία έχοντας μοναδικούς, ως τώρα, μηχανισμούς αντίδρασης και ‘αντίστασης’ στην εισβολή του ιού τα περιοριστικά μέτρα αναχαίτισης της εξάπλωσής του και τη στήριξη των δομών υγείας και περίθαλψης!
Δεν είναι όμως μόνο οι δομές υγείας και όσοι εργάζονται σε αυτές, από τους οποίους εξαρτάται η πορεία της πανδημίας! Είναι αδήριτη προτεραιότητα να καταλάβουμε ότι ο καθένας από εμάς κρατάει στα χέρια του τη ζωή των άλλων και απαιτείται σωστή και υπεύθυνη στάση. Κάποιοι μπορούν να αντέξουν μια τέτοια ευθύνη, υπομένουν τα όποια μέτρα και όταν ορθώνουν τον λόγο τους είναι για να συνεισφέρουν θετικά στην καλύτερη διαχείριση της κρίσης. Άλλοι απλά ακολουθούν τις οδηγίες των ειδικών και ζουν ελπίζοντας ότι θα βγούμε από τη στενωπό Και άλλοι αδιαφορούν ή, ακόμη χειρότερα, επιδίδονται στη συνομωσιολογία και στα παρανοϊκά σενάρια, ψάχνοντας επιχειρήματα να δικαιολογήσουν την όποια αβάσιμη στάση τους και κάνοντας προσωπική πεποίθηση την όποια αστήριχτη και αναπόδεικτη ιδέα τους, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι δεν πρόκειται για μια απλή κακόβουλη φήμη αλλά για μια φυσική πραγματικότητα.
Το σίγουρο είναι ότι όλοι μας είμαστε βαθιά καταπονημένοι ψυχικά, πολλοί και σωματικά από τον επιπλέον φόρτο εργασίας, και όλοι μας έχουμε υποστεί περιορισμούς, συνέπειες, και απώλειες με τους περισσότερο ευπαθείς, κοινωνικά και οικονομικά, να είναι αυτοί που βάλλονται περισσότερο.
Το κυριότερο είναι ότι όλοι έχουμε απωλέσει τον έλεγχο της ζωής μας και αυτό δεν είναι μόνο συνέπεια των περιοριστικών μέτρων, που επιβάλλονται! Στεκόμαστε ευάλωτοι και ανήμποροι μπροστά σε μια παγκόσμια απειλή και αντί να μπούμε σε μια διαδικασία ουσιαστικής εσωτερικής ανασκόπησης και αντίληψης του πεπερασμένου των ανθρώπινων ορίων μας και αναθεώρησης των προτεραιοτήτων μας και των ουσιωδών στη ζωή μας, οι περισσότεροι έχουμε επιδοθεί σε έναν ατέρμονα ετερομομφισμό. Η πανδημία δοκιμάζει τις αντοχές μας, ως κοινωνία, και το αξιακό μας σύστημα, το οποίο ήδη είχε βαθιές ρωγμές. Όσο ποτέ άλλοτε, οι συνθήκες επιβάλλουν κοινωνική συνοχή, η οποία διασαλεύεται όσο αναλώνουμε τις δυνάμεις μας στον καταμερισμό ευθυνών για τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης, όσο οι κοινωνικές ομάδες αναζητούν μεταξύ τους αυτή που υφίσταται τους περισσότερους περιορισμούς και τις οικονομικές συνέπειες και πιστεύουν ότι ‘δικαιούνται’ τη μεγαλύτερη υποστήριξη.
Η παρούσα κρίση δοκιμάζει την ευθυκρισία μας και το πόσο έτοιμοι είμαστε από την πληθώρα των πληροφοριών, που διαρκώς διακινούνται, να εντοπίσουμε αυτές που πραγματικά έχουν βάση και να απορρίψουμε όλα τα πληροφοριακά σκουπίδια, που μας αποσυντονίζουν και μας κατευθύνουν σε παράξενα μονοπάτια. Δοκιμάζει την αντοχή του μυαλού μας και την έμφυτη ή μη επιρρέπεια κάποιων εξ υμών στη συνωμοσιολογία. Δοκιμάζει την προσαρμοστικότητά μας και την ικανότητά μας να βρίσκουμε λύσεις και διεξόδους, όταν όλα μοιάζουν αδιέξοδα, τη διάθεση μας να μάθουμε νέα πράγματα, να υιοθετήσουμε νέες τεχνολογίες και να ακολουθήσουμε νέες κατευθύνσεις.
Δοκιμάζει την προσωπικότητά μας και τη γενικότερη παιδεία μας, που μας επιτρέπουν να ακολουθούμε τις οδηγίες των ‘ειδικών’ ή όσων είναι ‘πιο ειδικοί’ από εμάς ή μας παγιδεύουν σε ένα φαύλο κύκλο διαρκών αμφισβητήσεων και αντεγκλήσεων. Δοκιμάζει τον σεβασμό μας προς τους συνανθρώπους μας και την υπομονή μας να ανεχτούμε εφήμερους περιορισμούς για το κοινό καλό!
Ο ακρογωνιαίος λίθος της δημοκρατίας, την οποία συχνά επικαλούμαστε, είναι η ευθύνη του ίδιου του πολίτη προς τον εαυτό του και προς τον συμπολίτη του και είναι η κατάλληλη στιγμή υπεύθυνα να σταθούμε απέναντι στον κοινό εχθρό, όσο και αν η προσπάθεια ανάσχεσης του κορωνοϊού και οι επιβληθέντες, ορθά, περιορισμοί έχουν προκαλέσει κοινωνική αναταραχή!
Έχοντας όλοι στραμμένοι το βλέμμα μας στο 2021 και με την ελπίδα του επερχόμενου εμβολίου, προσπαθούμε να αντέξουμε ως κοινωνία! Ως Έλληνες έχουμε το παράδειγμα της Αρχαίας Σπάρτης, όπου ο κάθε πολεμιστής με την ασπίδα του προστάτευε τον συμπολεμιστή του και ο μοναδικός ίσως τρόπος νίκης ήταν σχηματίζοντας μαζί με τους συμπολεμιστές του μια συνεχή, σφιχτοδεμένη γραμμή. Δεν είναι λοιπόν μόνο το εμβόλιο, αυτό στο οποίο πρέπει να εναποθέσουμε τος ελπίδες μας. Ίσως, το πιο αποτελεσματικό φάρμακο είναι αυτό της κοινωνικής συνοχής, του σεβασμού της ζωής των συνανθρώπων μας και η συνειδητοποίηση ότι με τη συμπεριφορά μας καθορίζουμε τη γενικότερη πορεία και εξέλιξη της πανδημίας!
Και εδώ ακριβώς αναδεικνύεται ο σημαντικότατος ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των τοπικών αρχών και φορέων! Όλοι μας μπορεί ‘να αντισταθούμε’ σε περιορισμούς και οδηγίες, που εκπορεύονται από την κεντρική εξουσία, κάποιοι να αντιδράσουμε σε κυβερνητικές αποφάσεις, γιατί οι πολιτικές μας πεποιθήσεις είναι διαφορετικές ή γιατί έτσι μας καλεί να κάνουμε η κομματική γραμμή, την οποία ακολουθούμε! Σε τοπικό όμως επίπεδο τα πράγματα είναι διαφορετικά, εφόσον το τοπικό ‘οικοσύστημα’ πάντα μπορεί να αντιδράσει πιο άμεσα και αποτελεσματικά, σε σχέση με τις οριζόντιες παρεμβάσεις του κεντρικού κράτους. Οι τοπικές αρχές και φορείς, οι οποίοι είναι γνώστες των χαρακτηριστικών και των ιδιαιτεροτήτων του κάθε τόπου και της κάθε κοινωνίας, είναι αυτοί που μπορούν και οφείλουν να επιτύχουν καλύτερες ισορροπίες και να σφυρηλατήσουν την κοινωνική σύμπλευση στον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας. Μπορούν και οφείλουν να εντοπίσουν τις αδυναμίες εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων εξάπλωσης του κορωνοιού και να προσπαθήσουν να εξομαλύνουν το κλίμα δυσφορίας μέσω της άμεσης ενημέρωσης και επαφής. Και το κυριότερο είναι ότι μπορούν και οφείλουν να κατανοήσουν τα προβλήματα, που ανακύπτουν ως συνέπεια της πανδημίας, να αντιληφθούν τις ανησυχίες και τους φόβους των πολιτών, να υποστηρίξουν τους πληττόμενους και να δώσουν λύσεις.
Αντιλαμβάνομαι ότι ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας έχει προκαλέσει γενικότερη σύγχυση! Υποχρεωνόμαστε σε σωματική αποστασιοποίηση και την ίδια στιγμή μας ζητείται κοινωνική συνοχή! Καλούμαστε να δράσουμε κάνοντας απολύτως τίποτα! Χρειάζεται να είμαστε σε απόλυτη σύμπλευση, όντας ο καθένας χωριστά και μόνος του. Απαιτείται από αυτόν που καταστρέφεται οικονομικά, αναντίρρητα να δεχθεί μέτρα και περιορισμούς, για να προστατεύσει κάποιους άλλους, και από αυτόν που έχει χάσει τον αγαπημένο του να αντιληφθεί τα ανακύπτοντα οικονομικά προβλήματα συμπολιτών του.
Στην παρούσα φάση χρειάζεται να συνταχθούμε ευλαβικά υπέρ της τήρησης των μέτρων και να επιδείξουμε κοινωνική αλληλεγγύη, που είναι αυτή που θα μπορέσει να μας οδηγήσει στο επόμενο, μετά την κρίση, βήμα προς την επαναφορά στην πρωθύστερη καθημερινότητά μας και στην ανάπτυξη. Μόνο μετά το τέλος της κρίσης θα δικαιούμαστε να ασκήσουμε κριτική για τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης και η κριτική μας θα πρέπει να είναι αντικειμενική και αμείλικτη.
Ας αντιληφθούμε ότι εξαρτάται από τον καθένα από εμάς του χρόνου τέτοια εποχή να είμαστε όλοι καλά για να γιορτάσουμε τα επόμενα Χριστούγεννα!
Όταν όλο αυτό περάσει θα έχουμε να διηγούμαστε στα εγγόνια μας για τη σοβαρότερη ανθρωπιστική κρίση του αιώνα, για την εποχή που φορούσαμε όλοι μάσκες και δεν μπορούσαμε να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε, ούτε καν να αγγίξουμε ο ένας τον άλλο! Αλλά χρειάζεται να αντέξουμε, να παραμείνουμε υγιείς για να διηγηθούμε τα όσα περνάμε και όσα θα περάσουμε στο επόμενο διάστημα.
Σοφία Μαρκούλα
Επίκ. Καθηγήτρια Νευρολογίας Πανεπιστημίου ΙωαννίνωνΔημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ιωαννιτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου