Εκθεση σοκ του ΙΟΒΕ - 4 στους 10 αντιμέτωποι με τη φτώχεια...

Συρρικνώνεται διαρκώς το εισόδημα των φτωχότερων στρωμάτων, ενώ το πλουσιότερο 20% κατέχει μεγαλύτερο μερίδιο της «πίτας»...

Αντιμέτωποι με τη φτώχεια βρίσκονται σχεδόν 4 στους 10 Έλληνες την ώρα που οι ανισότητες διευρύνονται και οι πλουσιότεροι στην Ελλάδα λαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο από την «πίτα» του ΑΕΠ επί των ημερών της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση του ΙΟΒΕ, το κατώτατο 40% του πληθυσμού πλήρωσε το 1,63% των συνολικών φόρων κατά το 2021, όντας στα δύο χαμηλά πεμπτημόρια εισοδήματος, τα οποία προσδιορίζονται από εισοδήματα έως 6.098 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021, ανήλθε στο ποσό των 5.712 ευρώ ετησίως για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.995 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών.

Την ίδια στιγμή οι φτωχοί έγιναν ακόμη φτωχότεροι και οι πλούσιοι ακόμη πλουσιότεροι. Παρατηρούνται δε αυξημένα επίπεδα εισοδηματικής ανισότητας σε σχέση με το 2012, αφού το κατώτατο 20% έβγαλε μόλις το 0,2% του συνολικού εισοδήματος (έναντι 1,4% το 2012), ενώ το ανώτατο 20% έβγαλε το 58,7% του συνολικού εισοδήματος (έναντι 52,6% το 2012) της Ελλάδας. Επί της ουσίας, το πλουσιότερο τμήμα του πληθυσμού αύξησε τα εισοδήματά του εν μέσω κρίσης, σε αντίθεση με το πλέον φτωχότερο τμήμα.

Το ΙΟΒΕ, κάνοντας χρήση των δημοσίως διαθέσιμων δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για τα εισοδήματα και τη φορολογία φυσικών προσώπων και συγκρίνοντας τη χρονιά με τα πλέον διαθέσιμα στοιχεία (2021) με τα παλιότερα διαθέσιμα στοιχεία (2012), αναφέρει ότι τα δηλωθέντα εισοδήματα (πραγματικά εισοδήματα από όλες τις πηγές) το 2021 σε σχέση με το 2012 ήταν χαμηλότερα κατά 7,2%. Επίσης, χωρίζοντας τον πληθυσμό σε πεμπτημόρια, εντάσσει για το 2021 ένα 20% στο κατώτατο εισοδηματικό πεμπτημόριο, όπου εντάσσονται όσοι και όσες έχουν εισοδήματα έως 1.016 ευρώ. Στο ανώτατο 20% εντάσσει όσους έχουν εισόδημα από 19.312 ευρώ και πάνω.

Πρόβλημα οι ανισότητες

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης ανισότητας Gini που εκτιμάει η Παγκόσμια Τράπεζα κατατάσσει την Ελλάδα στην 57η θέση παγκοσμίως για το 2021. Δεδομένου ότι το σύστημα φορολογίας στην Ελλάδα είναι προοδευτικό (δηλαδή οι φορολογικοί συντελεστές αυξάνονται όσο αυξάνεται το εισόδημα), δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η συνολική φορολογική επιβάρυνση βαίνει αυξανόμενη, εξομαλύνοντας εν μέρει την ανισότητα, τονίζει το Ινστιτούτο. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ επίσης ο βαθμός προοδευτικότητας με βάση τους βεβαιωμένους φόρους είναι αξιοσημείωτος, αφού το κατώτατο 40% του πληθυσμού πλήρωσε το 1,63% των συνολικών φόρων, ενώ το ανώτατο 20% πλήρωσε το 76,84% των συνολικών φόρων.

Αυξήθηκαν τα εισοδήματα για τους πλούσιους

Ακόμη, «παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα εισοδηματικής ανισότητας σε σχέση με το 2012, αφού το κατώτατο 20% έβγαλε μόλις το 0,2% του συνολικού εισοδήματος (έναντι του 1,4% το 2012), ενώ το ανώτατο 20% έβγαλε το 58,7% του συνολικού εισοδήματος (έναντι του 52,6% το 2012) της Ελλάδας», όπως αναφέρει η μελέτη του ΙΟΒΕ, και προσθέτει: «Αντίστοιχη είναι και η αύξηση στους πληρωτέους φόρους, με το 60% του πληθυσμού να πληρώνει μόλις το 4,3% των συνολικών φόρων εισοδήματος, ενώ το 20% του πληθυσμού πληρώνει το 81% των συνολικών φόρων. Συμπερασματικά, η οικονομική κρίση που πέρασε η χώρα επέδρασε αρνητικά και σημαντικά στα εισοδήματα των πολιτών και η επίδραση δεν έχει ακόμα ξεπεραστεί».