Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
Από την προ-περασμένη Παρασκευή 7 Ιουνίου, ο Ταγίπ Ερντογάν ήταν «εξαφανισμένος» και η ακύρωση που ακολούθησε, των ..
προεκλογικών συγκεντρώσεων προς υποστήριξη της υποψηφιότητας του Μπιναλί Γιλντιρίμ για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, προβλημάτισε ξένους και ντόπιους παρατηρητές.
Μερικοί πίστεψαν ότι βρισκόταν στο στάδιο της απόλυτης “κωλοτούμπας” και απομονώθηκε για να λάβει τη μεγάλη απόφαση. Δεν ήταν αυτός ο λόγος. Κάποια προβλήματα υγείας και η “στενάχωρη θέση” στην οποία βρέθηκε ανάμεσα στον πρόεδρο Τραμπ και στον Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οδήγησαν σε απίστευτο αδιέξοδο. Λόγω αυτού του αδιεξόδου -πιστεύουν σοβαρές διπλωματικές πηγές- έχει δείξει η Τουρκία αυτή την άνευ προηγουμένου προκλητικότητα εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας.
Χωρίς υπερβολή, έχουμε να δούμε παρόμοια συμπεριφορά, δηλαδή να απειλεί με πόλεμο, από την τουρκική εισβολή του 1974. Οι πηγές πιστεύουν ότι η παρουσία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στην τριμερή του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο, τον έχει θυμώσει σε αφάνταστο βαθμό. Όλα τα παραπάνω είναι λογικές υποθέσεις. Την περασμένη Τετάρτη επανεμφανίστηκε αφού προηγήθηκε ένα δημοσίευμα σε τουρκική ιστοσελίδα της Ουάσιγκτον, και φήμες που άφηναν ξεκάθαρα να εννοηθεί ότι το πρόβλημα μπορεί να είναι ιατρικό.
Η επανεμφάνισή του ήταν αναγκαία διότι οι Αμερικανοί είχαν στείλει τα τελεσίγραφά τους, τα οποία απαιτούσαν απάντηση. Και ήταν μία απάντηση που μόνο αυτός μπορούσε να δώσει.
Διότι έπρεπε να είναι πειστική και ταυτόχρονα να μην χωρά αμφιβολία ότι είναι η τελική απάντηση της Τουρκίας. Αλλά το βασικό ερώτημα είναι αυτό: είναι η τελική απάντηση, αυτή που έδωσε ο Ταγίπ Ερντογάν, ότι δηλαδή το θέμα της αγοράς του ρωσικού συστήματος S-400 έχει τελειώσει και στην ουσία «πάμε παρακάτω» και δεν μας ενδιαφέρουν οι επιπτώσεις; Ή απλά παίζει το παιγνίδι της σύγκρουσης με την Αμερική μέχρι τις 23 Ιουνίου, όταν θα διεξαχθούν οι εκλογές για τον Δήμο της Κωνσταντινούπολης, τις οποίες αναμένεται να χάσει το κόμμα του;
Την Πέμπτη το πρωί ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ομόλογό του, Πάτρικ Σάναχαν.
Σύμφωνα με πληροφορίες ήταν μία δύσκολη συνομιλία και για τις δύο πλευρές, καθώς ο κ. Ακάρ εξέφρασε την απογοήτευση του και για το περιεχόμενο, αλλά περισσότερο για το ύφος της επιστολής του κ. Σάναχαν, με την οποία ανακοίνωνε τη διαδικασία ακύρωσης της τουρκικής συμμετοχής στην κατασκευή των μαχητικών F-35.
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός υπουργός, επανέλαβε όσα αναφέρονται στην επιστολή, και όπως λέγεται τόνισε ότι το Πεντάγωνο εννοεί και την τελευταία λέξη, που περιέχεται στο γράμμα του προς τον κ. Ακάρ.
Η αίσθηση που υπάρχει μετά το τηλεφώνημα είναι ότι οι Τούρκοι παραμένουν ανυποχώρητοι στις θέσεις τους, και το χειρότερο για την Ουάσιγκτον είναι ότι αρνούνται να αντιληφθούν τις ανησυχίες της. Δεν δέχονται, για την ώρα, καμία συζήτηση για τους S-400 -το είπε ξανά το Σάββατο ο κ. Ερντογάν με την υπόμνηση ότι δεν γλύφει εκεί που έφτυνε- και απαιτούν συμμόρφωση της Αμερικής στους κανόνες της συμφωνίας της Τουρκίας με την Lockheed Martin. Στο Πεντάγωνο δίνουν μεγάλη σημασία στη δήλωση του κ. Ερντογάν ότι εάν ακυρωθεί η συνεργασία για τα F-35 θα ξεκινήσει δικαστικούς αγώνες και εναντίον της εταιρείας και εναντίον Αμερικανών αξιωματούχων.
Όμως, οι αποφάσεις δεν αλλάζουν και παραμένουν σταθερά στη θέση «ή τους S-400, ή τα F-35, και τα δύο μαζί στην Τουρκία αποκλείεται».
Οι Αμερικανοί διευκρινίζουν ότι απαιτούν ακύρωση της αγοράς των S-400, όχι μεταφορά τους σε άλλη χώρα, ούτε να παραμείνουν στα κιβώτια. Αυτή όμως η θέση θα μπορούσε να ανατραπεί από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μέχρι της στιγμής ενημερώνεται και συμφωνεί με όλα τα βήματα που γίνονται.
Όμως, επειδή έχει συμβεί στο παρελθόν να αδειάσει συνεργάτες του στη διάρκεια των συζητήσεων του με τον κ. Ερντογάν, οι αρμόδιοι αξιωματούχοι θα αναμένουν το αποτέλεσμα της συνάντησης του με τον Τούρκο πρόεδρο, στην Ιαπωνία στις 28 ή 29 του μήνα.
Σύμφωνα με διαρροές η εισήγηση στον κ. Τραμπ είναι να παραμείνει στην γραμμή του Πενταγώνου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Λέγεται ότι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζιν Μπόλτον εισηγείται ακόμα πιο σκληρή γραμμή στη συνομιλία των δύο προέδρων. Όμως, ο Αμερικανός πρόεδρος και επειδή είναι μία κατηγορία από μόνος του, μπορεί να πράξει ακριβώς το αντίθετο, απ’ ότι τον συμβουλεύουν οι συνεργάτες του. Βεβαίως, έχει σημασία το γεγονός ότι το φθινόπωρο ξεκινά επίσημα η προεκλογική συνεργασία στην Αμερική και ο κ. Τραμπ δεν θα ήθελε να βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να εξηγεί γιατί υποχώρησε -στην περίπτωση που το πράξει- στον Ερντογάν. Το βασικό του πρόβλημα, σε ότι αφορά τους ψήφους των χριστιανών και των Εβραίων είναι ότι αν υποχωρήσει στον πρόεδρο της Τουρκίας, υποχωρεί σε ένα …μουσουλμάνο. Τα δεδομένα, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές είναι τα εξής: Η Τουρκία έχει ολοκληρώσει την αγορά και τώρα αναμένουν την ημερομηνία έναρξης της εγκατάστασης. Την ημέρα εκείνη, σύμφωνα με τις επίσημες αμερικανικές ανακοινώσεις, θα ακυρωθεί η συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα κατασκευής των F-35 και θα ακυρωθεί και η αγορά των αμερικανικών μαχητικών από την Άγκυρα. Η Αμερική έχει αποφασίσει να επιστρέψει τα χρήματα που έδωσε μέχρι τώρα η Τουρκία. Θα ακολουθήσει η αναγγελία για τις κυρώσεις, όπως προβλέπουν τα νομοσχέδια του Κογκρέσου.
Οι βουλευτές και οι γερουσιαστές έχουν προβλέψει να αντιμετωπίσουν ακόμα και τυχόν παρέμβαση του κ. Τραμπ για να επιβληθούν «μεσαίου βεληνεκούς» κυρώσεις και όχι οι σκληρές που προβλέπει ο νόμος CAATSA.
Πρέπει να κρατήσουμε, όμως, μία κουβέντα που περιέχεται στην επιστολή του κ. Σάναχαν προς τον κ. Ακάρ και να εμπεδώσουμε ότι το στρατηγικό συμφέρον προηγείται όλων των άλλων: Εάν η Τουρκία συμμορφωθεί και ακυρώσει την αγορά των S-400, τότε όλα θα αλλάξουν.
Η κατοχική δύναμη θα παραμείνει στο πρόγραμμα των F-35 και οι ΗΠΑ θα της πουλήσουν και το σύστημα Patriot. Διαφορετικά, “«θα πέσουν κεραμίδια στο κεφάλι» του Ερντογάν…
Ο Τούρκος πρόεδρος συνάντησε στο Τατζικιστάν τον Βλαντιμίρ Πούτιν, και επέστρεψε στην Τουρκία πιο ανυποχώρητος παρά ποτέ. Αυτό που τον “κατατρώει” μέσα του -μου είπε είναι ένας Τούρκος συνάδελφος- είναι η υποψία πως η Αμερική τον κυνηγά. Δεν θα του φύγει ποτέ από το μυαλό του ότι η Ουάσιγκτον βρισκόταν πίσω από το πραξικόπημα. Πέραν αυτού, πιστεύει ότι οι ΗΠΑ σε συνεργασία με το Ισραήλ σχεδιάζουν να τον εκδιώξουν από την εξουσία, κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο, διότι ελέγχει τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Ο Τούρκος συνάδελφος μου είπε και κάτι άλλο, που το θεωρώ σημαντικό: Στην Τουρκία πιστεύουν ότι πίσω από τις επιτυχίες που σημειώνει η Ομογένεια βρίσκεται η Αθήνα και η Λευκωσία. Γέλασα… Διότι οι Ελληνοαμερικανοί -ειδικά του HALC- παλεύουν μόνοι τους και δεν έχουν καμία βοήθεια από την Ελλάδα και την Κύπρο, ούτε και την θέλουν. Μπορούν και μόνοι τους…
hellasjournal.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου