Η κρίση των Ιμίων δεν είναι απλώς ακόμη μία υπόθεση που πληγώνει τους Ελληνες μέχρι και σήμερα, αλλά αποτελεί το επεισόδιο που «νομιμοποίησε» τις
αξιώσεις της Τουρκίας για αναθεώρηση των διεθνών συνθηκών και η αφορμή που ξεδίπλωσε τη θεωρία της Αγκυρας περί γκρίζων ζωνών και περιοχών του Αιγαίου απροσδιόριστης κυριαρχίας.
Ως αποτέλεσμα της παρ’ ολίγον γενικευμένης σύρραξης στρατιωτικών δυνάμεων της Ελλάδας και της Τουρκίας, η Αθήνα δεν μπορεί να ασκήσει δικαιώματα πλήρους κυριαρχίας σε ένα τμήμα της επικράτειάς της. Στο βιβλίο «Ιμιατα απόρρητα τηλεγραφήματα των Αμερικανών», που έχουν συγγράψει οι δημοσιογράφοι Αθανάσιος Ελλις και Μιχάλης Ιγνατίου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, αποκαλύπτονται 132 τηλεγραφήματα της αμερικανικής διπλωματίας που, σύμφωνα με τους συγγραφείς, δείχνουν ότι η Ουάσινγκτον δεν δημιούργησε την κρίση. Αντιθέτως, από την αποκωδικοποίηση των εγγράφων προκύπτει ότι αρχικώς η αμερικανική κυβέρνηση προειδοποιούσε την Αθήνα πως η κρίση πλησιάζει και στη συνέχεια λειτούργησε «πυροσβεστικά», αποτρέποντας μια γενικευμένη στρατιωτική αναμέτρηση.
Ως αποτέλεσμα της παρ’ ολίγον γενικευμένης σύρραξης στρατιωτικών δυνάμεων της Ελλάδας και της Τουρκίας, η Αθήνα δεν μπορεί να ασκήσει δικαιώματα πλήρους κυριαρχίας σε ένα τμήμα της επικράτειάς της. Στο βιβλίο «Ιμιατα απόρρητα τηλεγραφήματα των Αμερικανών», που έχουν συγγράψει οι δημοσιογράφοι Αθανάσιος Ελλις και Μιχάλης Ιγνατίου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, αποκαλύπτονται 132 τηλεγραφήματα της αμερικανικής διπλωματίας που, σύμφωνα με τους συγγραφείς, δείχνουν ότι η Ουάσινγκτον δεν δημιούργησε την κρίση. Αντιθέτως, από την αποκωδικοποίηση των εγγράφων προκύπτει ότι αρχικώς η αμερικανική κυβέρνηση προειδοποιούσε την Αθήνα πως η κρίση πλησιάζει και στη συνέχεια λειτούργησε «πυροσβεστικά», αποτρέποντας μια γενικευμένη στρατιωτική αναμέτρηση.
Δεκατρία χρόνια μετά γνωρίζουμε ότι τη νύχτα της 30ής Ιανουαρίου του 1996 οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις είχαν τακτικό πλεονέκτημα έναντι των Τούρκων στην περιοχή των Ιμίων. Ελληνες καταδρομείς βρίσκονταν πάνω στην ανατολική (μεγάλη) Ιμια, ενώ τα πολεμικά πλοία μας είχαν στοχοποιήσει τα -αριθμητικά λιγότερατουρκικά σκάφη και μια ελληνική σημαία κυμάτιζε στη βραχονησίδα.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Ιανουαρίου η ελληνική πολιτική ελίτ πληροφορείται από τουρκικό τηλεοπτικό σταθμό ότι Τούρκοι κομάντος έχουν αποβιβαστεί στη δυτική (μικρή) Ιμια και έχουν υψώσει την τουρκική σημαία. Μέχρι και σήμερα ουδείς φαίνεται να γνωρίζει γιατί οι ελληνικές δυνάμεις είχαν αφήσει «απροστάτευτη» τη μικρή Ιμια, στην οποία έφτασαν με ευκολία οι Τούρκοι κομάντος. Η κατάληψη της μιας από τις δύο νησίδες υπήρξε η αφορμή για τις δραματικές εξελίξεις. Η ελληνική κυβέρνηση απώλεσε το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα που είχε και οι Τούρκοι κατάφεραν να δημιουργήσουν τετελεσμένα προσωρινής συγκυριαρχίας και τελικώς να επιβάλουν τις απαιτήσεις τους στην Αθήνα. Η πρώτη αξίωση ήταν το περίφημο «No flags, no ships, no troops», δηλαδή η παράλληλη απόσυρση των εθνικών συμβόλων, των πολεμικών πλοίων και των στρατευμάτων.
Τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Ιανουαρίου η ελληνική πολιτική ελίτ πληροφορείται από τουρκικό τηλεοπτικό σταθμό ότι Τούρκοι κομάντος έχουν αποβιβαστεί στη δυτική (μικρή) Ιμια και έχουν υψώσει την τουρκική σημαία. Μέχρι και σήμερα ουδείς φαίνεται να γνωρίζει γιατί οι ελληνικές δυνάμεις είχαν αφήσει «απροστάτευτη» τη μικρή Ιμια, στην οποία έφτασαν με ευκολία οι Τούρκοι κομάντος. Η κατάληψη της μιας από τις δύο νησίδες υπήρξε η αφορμή για τις δραματικές εξελίξεις. Η ελληνική κυβέρνηση απώλεσε το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα που είχε και οι Τούρκοι κατάφεραν να δημιουργήσουν τετελεσμένα προσωρινής συγκυριαρχίας και τελικώς να επιβάλουν τις απαιτήσεις τους στην Αθήνα. Η πρώτη αξίωση ήταν το περίφημο «No flags, no ships, no troops», δηλαδή η παράλληλη απόσυρση των εθνικών συμβόλων, των πολεμικών πλοίων και των στρατευμάτων.
Οπως αναφέρεται στο βιβλίο, ο τότε υπουργός Εξωτερικών κ. Θεόδωρος Πάγκαλος απάντησε στον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, ο οποίος μετέφερε τους τουρκικούς όρους: «Δεν είμαι έτοιμος να δεχτώ το "no flags", η ελληνική σημαία είναι νομίμως σε ελληνικό έδαφος. Να αποσυρθούν οι στρατιωτικοί μας. Δεν έχουν κανέναν λόγο, εξάλλου, να καθίσουν εκεί». Σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο κ. Πάγκαλος στους δύο δημοσιογράφους, «επανέρχεται ο Χόλμπρουκ και μου λέει ότι οι Τούρκοι δεν δέχονται καμία συμφωνία αν παραμείνει η ελληνική σημαία, είναι αδύνατον. Και του λέω εγώ: "Εντάξει. Να υποχωρήσω στο θέμα αυτό, να αποσύρουμε και οι δύο τις σημαίες μας"». Στο βιβλίο παρουσιάζεται ο κ. Πάγκαλος να διευκρινίζει ότι «ήμουν πεπεισμένος εξαρχής ότι έπρεπε να αποσυρθεί η σημαία για τον λόγο που σας είπα πριν, γιατί πήραν και αυτοί τη δικιά τους. Ωστόσο, του είπα (σ.σ.: εννοεί του κ. Χόλμπρουκ) να βάλουμε μια παράγραφο ακόμα, να επιστρέψουμε στο status quo ante, που μπήκε, είναι στοιχείο της συμφωνίας και το έχουν εγγυηθεί και οι ΗΠΑ».
Οπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών είχε συζητήσει το θέμα της σημαίας από την πρώτη στιγμή με τον Αμερικανό ομόλογό του (κ. Γουόρεν Κρίστοφερ), προτού αυτός αναχωρήσει για τον Καναδά και αφήσει στον κ. Χόλμπρουκ τις διαπραγματεύσεις. Οταν ήρθε η κουβέντα στο θέμα της σημαίας, ο κ. Πάγκαλος, που στην αρχή συζητούσε από θέση ισχύος, ήταν απόλυτος: «Θα παραμείνει». Σύμφωνα με τα απόρρητα έγγραφα των Αμερικανών, ο κ. Κρίστοφερ επέμεινε και ο κ. Πάγκαλος φέρεται να απάντησε ότι, κατά την άποψή του, «οι ισχυροί άνεμοι θα καταστρέψουν τη σημαία και η Ελλάδα δεν θα την αντικαταστήσει». Σύμφωνα με τους συγγραφείς του βιβλίου, το περιεχόμενο της συζήτησης μαγνητοφωνήθηκε, όπως επιτάσσει ο σχετικός αμερικανικός νόμος, ενώ κρατήθηκαν και πρακτικά από τον κ. Κέρι Κάβανο, διευθυντή Νοτιοανατολικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ενα ακόμη περιστατικό με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφορά σε όσα διαδραματίστηκαν στην Καλόλιμνο, λίγες εβδομάδες μετά την κρίση των Ιμίων. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1996 η Αγκυρα παραπονέθηκε στην Ουάσινγκτον ότι η Αθήνα υλοποιεί σχέδιο για την τοποθέτηση συμβόλων σε βραχονησίδες και νησίδες που οι ίδιοι χαρακτήριζαν αμφισβητούμενες. Μάλιστα, οι γείτονες ισχυρίστηκαν ότι κατέγραψαν Ελληνες στρατιώτες στην Καλόλιμνο. Οταν ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα ζήτησε οδηγίες χειρισμού της υπόθεσης «Καλόλιμνος» από την αμερικανική διπλωματία, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ γνωμοδότησε ότι «η τοποθέτηση στρατιωτικών δυνάμεων στη νήσο Καλόλιμνο (ένα ελληνικό νησί κοντά στα Ιμια Καρντάκ, όπως αναφέρεται στο τηλεγράφημα της 8ης Φεβρουαρίου του 1996) «δεν παραβιάζει τη συμφωνία για την ταυτόχρονη απομάκρυνση στρατιωτικών δυνάμεων και σημαιών από τα Ιμια, την αποχώρηση των πολεμικών σκαφών και τη μη επιστροφή τους».
Με αυτή τη φαινομενικά αυτονόητη ερμηνεία οι Αμερικανοί ως «έντιμοι διαμεσολαβητές» αποδέχονται ότι η Καλόλιμνος ανήκει στην ελληνική επικράτεια, αλλά διατηρούν την άποψή τους ότι τα Ιμια (ή Καρντάκ, όπως τα αναφέρουν) είναι γκρίζα ζώνη. Κυρίως όμως αποκαλύπτουν ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί λίγες ημέρες νωρίτερα προέβλεπε ότι τα πολεμικά πλοία της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν έχουν δικαίωμα επιστροφής στα Ιμια.
Οπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών είχε συζητήσει το θέμα της σημαίας από την πρώτη στιγμή με τον Αμερικανό ομόλογό του (κ. Γουόρεν Κρίστοφερ), προτού αυτός αναχωρήσει για τον Καναδά και αφήσει στον κ. Χόλμπρουκ τις διαπραγματεύσεις. Οταν ήρθε η κουβέντα στο θέμα της σημαίας, ο κ. Πάγκαλος, που στην αρχή συζητούσε από θέση ισχύος, ήταν απόλυτος: «Θα παραμείνει». Σύμφωνα με τα απόρρητα έγγραφα των Αμερικανών, ο κ. Κρίστοφερ επέμεινε και ο κ. Πάγκαλος φέρεται να απάντησε ότι, κατά την άποψή του, «οι ισχυροί άνεμοι θα καταστρέψουν τη σημαία και η Ελλάδα δεν θα την αντικαταστήσει». Σύμφωνα με τους συγγραφείς του βιβλίου, το περιεχόμενο της συζήτησης μαγνητοφωνήθηκε, όπως επιτάσσει ο σχετικός αμερικανικός νόμος, ενώ κρατήθηκαν και πρακτικά από τον κ. Κέρι Κάβανο, διευθυντή Νοτιοανατολικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ενα ακόμη περιστατικό με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφορά σε όσα διαδραματίστηκαν στην Καλόλιμνο, λίγες εβδομάδες μετά την κρίση των Ιμίων. Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1996 η Αγκυρα παραπονέθηκε στην Ουάσινγκτον ότι η Αθήνα υλοποιεί σχέδιο για την τοποθέτηση συμβόλων σε βραχονησίδες και νησίδες που οι ίδιοι χαρακτήριζαν αμφισβητούμενες. Μάλιστα, οι γείτονες ισχυρίστηκαν ότι κατέγραψαν Ελληνες στρατιώτες στην Καλόλιμνο. Οταν ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα ζήτησε οδηγίες χειρισμού της υπόθεσης «Καλόλιμνος» από την αμερικανική διπλωματία, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ γνωμοδότησε ότι «η τοποθέτηση στρατιωτικών δυνάμεων στη νήσο Καλόλιμνο (ένα ελληνικό νησί κοντά στα Ιμια Καρντάκ, όπως αναφέρεται στο τηλεγράφημα της 8ης Φεβρουαρίου του 1996) «δεν παραβιάζει τη συμφωνία για την ταυτόχρονη απομάκρυνση στρατιωτικών δυνάμεων και σημαιών από τα Ιμια, την αποχώρηση των πολεμικών σκαφών και τη μη επιστροφή τους».
Με αυτή τη φαινομενικά αυτονόητη ερμηνεία οι Αμερικανοί ως «έντιμοι διαμεσολαβητές» αποδέχονται ότι η Καλόλιμνος ανήκει στην ελληνική επικράτεια, αλλά διατηρούν την άποψή τους ότι τα Ιμια (ή Καρντάκ, όπως τα αναφέρουν) είναι γκρίζα ζώνη. Κυρίως όμως αποκαλύπτουν ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί λίγες ημέρες νωρίτερα προέβλεπε ότι τα πολεμικά πλοία της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν έχουν δικαίωμα επιστροφής στα Ιμια.
www.thermopilai.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου