Οδηγός επιβίωσης για τη φορολογία εισοδήματος: Οι «παγίδες», οι νέοι κωδικοί και τα κλειδιά του Ε1 για τις απαλλαγές

Άγαμος των 857 ευρώ τον μήνα θα πληρώσει φόρο 563 ευρώ, ενώ τετραμελής οικογένεια με εισόδημα 20.000 ευρώ καλείται να καταβάλει 2.360 ευρώ!

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να επιδείξουν φέτος εκατομμύρια φορολογούμενοι, οι οποίοι θα κληθούν σύντομα να υποβάλουν τις δηλώσεις φορολογίας για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2021.
Πέρα από τα επιδόματα και τις κρατικές αποζημιώσεις που έλαβαν το περασμένο έτος λόγω της πανδημίας, την περσινή χρονιά «έσβησαν» και ορισμένες έκτακτες παρεμβάσεις, οι οποίες είχαν τεθεί σε εφαρμογή στην αρχή της υγειονομικής κρίσης, όπως το μέτρο των e- αποδείξεων, αλλά και τα τεκμήρια διαβίωσης. Οι φετινές φορολογικές δηλώσεις κρύβουν αρκετές «παγίδες», ενώ έχουν ενταχθεί και νέοι κωδικοί στο έντυπο Ε1.

Στην ΑΑΔΕ έχουν ανεβάσει ταχύτητα για την πρεμιέρα των φετινών φορολογικών δηλώσεων, η οποία προγραμματίζεται στα τέλη του μήνα, ενώ ο φετινός φόρος αναμένεται να πληρωθεί σε οκτώ μηνιαίες δόσεις.
Πώς υπολογίζεται

Στις φετινές φορολογικές δηλώσεις θα ισχύσουν οι κλίμακες φορολογίας που ίσχυσαν για πρώτη φορά πέρυσι, όταν και τέθηκε σε ισχύ ο μειωμένος συντελεστής για τα εισοδήματα έως 10.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα:

α) συντελεστής 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος,

β) 28% για το τμήμα του εισοδήματος από τα 20.000,01 έως τα 30.000 ευρώ,

γ) 36% στο τμήμα του εισοδήματος από τα 30.000,01 έως τα 40.000 ευρώ,

δ) 44% στο τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 40.000 ευρώ.
Διπλά χαμένη η μεσαία τάξη

Φέτος, το «μάρμαρο» της κρίσης θα πληρώσουν διπλά οι εργαζόμενοι της μεσαίας τάξης, καθώς όχι μόνο θα κληθούν να πληρώσουν Εφορία, αλλά την ίδια ώρα το πραγματικό τους εισόδημα έχει «ροκανιστεί» από τις ανατιμήσεις. Δηλαδή, η «δυναμική» του μισθού τους είναι πολύ χαμηλότερη από πέρυσι, λόγω των τεράστιων ποσών που πληρώνουν κάθε μήνα σε καύσιμα, τρόφιμα και λογαριασμούς ρεύματος, ενώ η φορολογία παραμένει στα ίδια επίπεδα.

Για παράδειγμα, άγαμος με εισόδημα 12.000 ευρώ θα κληθεί να πληρώσει φόρο ύψους 563 ευρώ. Στην πράξη, ο συγκεκριμένος φορολογούμενος των 857 ευρώ τον μήνα (επί 14 μισθούς) θα χάσει κάτι λιγότερο από έναν μισθό μόνο για την Εφορία, όταν ήδη χάνει δύο μισθούς μόνο για τις μετακινήσεις και τους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου!

Αντίστοιχα, μια τετραμελής οικογένεια με εισόδημα 20.000 ευρώ θα κληθεί να καταβάλει φόρο 2.360 ευρώ, όταν τα μηνιαία έξοδά της λόγω της ακρίβειας έχουν εκτοξευθεί τους τελευταίους μήνες (βλ. πίνακα 1).


Ποιοι θα δουν μειώσεις

Την ίδια ώρα, σημαντικές μειώσεις θα δουν και φέτος τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, κυρίως λόγω της μείωσης της προκαταβολής φόρου από το 100% στο 55%, μια μείωση που ίσχυε και πέρυσι για τα εισοδήματα του 2020.

Επαγγελματίας που δήλωνε εισόδημα 10.000 ευρώ έπρεπε να καταβάλει φόρο εισοδήματος 2.200 ευρώ και επιπλέον 2.200 ευρώ στην προκαταβολή φόρου. Για μια ακόμα χρονιά θα κληθεί να πληρώσει συνολικό φόρο 1.395 ευρώ. Ο φόρος εισοδήματος μειώνεται στα 900 ευρώ, καθώς θα φορολογηθεί με βάση τον νέο φορολογικό συντελεστή του 9% για εισοδήματα έως 9%, επί του οποίου προκύπτει και η προκαταβολή φόρου (βλ. πίνακα 2).


Κωδικοί-κλειδιά

* Χωρίς e-αποδείξεις: Οι κωδικοί 023-024 συμπληρώνονται από τους φορολογουμένους που απαλλάσσονται από την υποχρέωση πραγματοποίησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, άτομα με αναπηρία 80% και άνω, δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

* Ανείσπρακτα ενοίκια: Συμπληρώνονται πρώτα στο έντυπο Ε2, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων που συνοδεύεται από το αποδεικτικό επίδοσής της, και έχουν προσκομιστεί στη ΔΟΥ ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών πριν από την υποβολή της δήλωσης.

* Νέοι επιτηδευματίες: Σε όσους έχουν κάνει πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 01/01/2019 και μετά, για τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους εφαρμόζεται φορολογικός συντελεστής 4,5% από 9%, με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα που προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα ή και αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα είναι μέχρι 10.000 ευρώ.
Ποιους «καίνε» τα τεκμήρια

Από φέτος επιστρέφουν τα τεκμήρια διαβίωσης για όλους τους φορολογουμένους, καθώς πέρυσι απαλλάσσονταν όσοι θεωρούνταν πληττόμενοι από την πανδημία. Τεκμήρια διαβίωσης αποτελούν για τους φορολογουμένους:
κατοικίες (με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας),
αυτοκίνητα (ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά),
δίδακτρα (ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια),
λοιπές δαπάνες (οικιακές βοηθοί, οδηγοί αυτοκινήτων, δάσκαλοι και λοιπό προσωπικό),
σκάφη αναψυχής (με βάση τα μέτρα του σκάφους),
πισίνες (με βάση την επιφάνειά τους και διαμορφώνεται ανάλογα με το αν είναι εξωτερική ή εσωτερική).

Η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογουμένου ορίζεται σε 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
Εισφορά αλληλεγγύης για Δημόσιο και συνταξιούχους

Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα δεν θα καταβάλουν ούτε φέτος εισφορά αλληλεγγύης, η οποία όμως διατηρείται για τα εισοδήματα που αποκτούν εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα, αλλά και οι συνταξιούχοι άνω των 12.000 ευρώ.

Μάλιστα, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα καταβάλουν εισφορά (η οποία διατηρείται και για τα εισοδήματα του 2022) με τους εξής συντελεστές:
2,2% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 12.001 έως 20.000 ευρώ,
5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 20.001 έως 30.000 ευρώ,
6,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 30.001 έως 40.000 ευρώ,
7,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 40.001 έως και 65.000 ευρώ,
9% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 65.001 έως και 220.000 ευρώ και
10% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από 220.000 ευρώ.