Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν την Παρασκευή εμφανίστηκε ως ο σωτήρας της ΕΕ από τον ρωσικό ενεργειακό εθισμό - αλλά η διευθέτηση μιας ταχείας αύξησης της ποσότητας υγροποιημένου φυσικού αερίου που πλέει προς την Ευρώπη δεν θα είναι εύκολη.
«Συγκεντρωνόμαστε για να μειώσουμε την εξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια», είπε ο Μπάιντεν σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς οι δύο ηγέτες εργάζονταν για το πως πρέπει να τιμωρήσουν τη Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία.
Και οι δύο πλευρές ανέφεραν τον στόχο 15 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) επιπλέον υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που θα παραδοθούν στις αγορές της ΕΕ φέτος, με την ελπίδα για 50 bcm περισσότερο LNG ΗΠΑ ετησίως έως το 2030. Η Ρωσία στέλνει στην ΕΕ 155 bcm ετησίως, ή περίπου το 40 τοις εκατό της συνολικής κατανάλωσης αερίου του μπλοκ.
Οι λεπτομέρειες όμως δεν είναι ξεκάθαρες
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Politico, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μίλησε για «δέσμευση των ΗΠΑ να παράσχουν» τις συγκεκριμένες ποσότητες, όμως το τελικό κείμενο της κοινής δήλωσης αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα «συνεργαστούν με διεθνείς εταίρους και θα προσπαθήσουν να διασφαλίσουν ότι αυτά τα φορτία θα βρουν τον δρόμο τους προς την ΕΕ φέτος».
Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος διευκρίνισε ότι η υπόσχεση των 15 δισεκατομμυρίων κυβικών φέτος είναι στην πραγματικότητα μια δέσμευση να προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε να πειστούν εταιρείες στην Ασία ή αλλού που περίμεναν φορτία τον ερχόμενο χειμώνα να σταλούν στην Ευρώπη. Αυτό θα ήταν μια επανάληψη για όσα έγιναν τον περασμένο χειμώνα, είπε ο αξιωματούχος.
Ωστόσο, τα στελέχη της βιομηχανίας LNG που συναντήθηκαν στο Τέξας νωρίτερα αυτόν τον μήνα προειδοποίησαν ότι ο καιρός θα διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο για την πορεία των φορτίων και τελικά οι ασιατικές χώρες να προσκολλώνται στα καύσιμα που υποσχέθηκαν.
«Όλοι οι εισαγωγείς «ψαρεύουν» στην ίδια δεξαμενή για προμήθεια», προειδοποίησε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) στον οδηγό αυτού του μήνα για τον απογαλακτισμό της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η αύξηση των ροών LNG προς το μπλοκ θα σήμαινε «εξαιρετικά στενές αγορές LNG και πολύ υψηλές τιμές».
Ο ΔΟΕ έγραψε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να συλλέξει περίπου 20 bcm επιπλέον LNG στις παγκόσμιες αγορές - με 10 bcm περισσότερο μέσω αγωγών από τη Νορβηγία και το Αζερμπαϊτζάν, εάν αυτές οι χώρες συμφωνήσουν να αυξήσουν την παραγωγή.
Ακόμη και με σημαντικά μέτρα σύσφιξης των ζωνών για τη μείωση της ζήτησης και την ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το καλύτερο που θα μπορούσε να επιδιώξει η ΕΕ θα ήταν να μειώσει τη ρωσική εξάρτηση από φυσικό αέριο κατά το ένα τρίτο φέτος, εκτιμά ο IEA. Οι Βρυξέλλες, ωστόσο, ελπίζουν σε μείωση κατά τα δύο τρίτα.
Αρκούν οι τερματικοί σταθμοί;
Η ενίσχυση των εξαγωγών LNG των ΗΠΑ θα είναι ευκολότερη εάν οι ευρωπαϊκές χώρες υπογράψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια με προμηθευτές των ΗΠΑ, όπως η 11ετής συμφωνία που υπέγραψε η γαλλική Engie τον Δεκέμβριο με την Cheniere Energy στο Τέξας.
Σε ενημερωτικό δελτίο που κυκλοφόρησε από τον Λευκό Οίκο σχετικά με τη συμφωνία αναφέρθηκε ότι η συμφωνία για 50 bcm μελλοντικών ετήσιων παραδόσεων LNG των ΗΠΑ για τις τιμές «θα πρέπει να αντανακλούν τα μακροπρόθεσμα θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς και τη σταθερότητα της προσφοράς και της ζήτησης».
Την Παρασκευή, ο Μπάιντεν είπε ότι εννοούσε επίσης τις ταχεία οικοδομικές άδειες της ΕΕ για νέους τερματικούς σταθμούς εισαγωγής LNG και ώθηση των ευρωπαϊκών χωρών να δείξουν ότι υπάρχει επαρκής ζήτηση για αμερικανικό αέριο έως το 2030.
«Για να το πετύχει αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για την αποθήκευση φυσικού αερίου σε ολόκληρη την ήπειρο αλλά και για την κατασκευή περισσότερων υποδομών για τη λήψη LNG», είπε ο Μπάιντεν.
Οι χώρες έχουν ήδη αρχίσει να κινούνται
Από την πλευρά του πάντως ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς υποσχέθηκε την Τετάρτη ότι «θα κατασκευάσουμε τους δικούς μας τερματικούς σταθμούς LNG πολύ πιο γρήγορα από ό,τι μέχρι τώρα», ενώ η Ολλανδία υπέγραψε πενταετές συμβόλαιο για τη μίσθωση πλωτών τερματικών εισαγωγής και αποθήκευσης LNG για αργότερα αυτό το έτος.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε επίσης έναν κατάλογο διασυνοριακών ενεργειακών έργων που θα λάβουν άδειες ταχείας παρακολούθησης αυτόν τον μήνα, οι οποίοι περιλαμβάνουν 20 έργα φυσικού αερίου από τερματικούς σταθμούς εισαγωγής έως αγωγούς.
Αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επίσης έναν νέο κανονισμό που υποχρεώνει τις αγορές φυσικού αερίου να αυξάνουν τα αποθέματα αποθήκευσης κάθε καλοκαίρι, ώστε να διασφαλίζεται ότι πληρώνονται στο 90% πριν από κάθε περίοδο θέρμανσης.
Ο αγώνας για την απόκτηση περισσότερου αερίου δεν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους πράσινους στόχους της ΕΕ. στοχεύει να είναι κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, κάτι που δεν αφήνει πολύ (μακροπρόθεσμο) χώρο για το φυσικό αέριο.
Η κοινή δήλωση ΕΕ-ΗΠΑ αναφέρει πάντως ότι η νέα υποδομή φυσικού αερίου θα πρέπει να έχει χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα και περιλαμβάνει μια ενότητα για μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σύμφωνα με την πρόσφατη δέσμευση της ΕΕ να μειώσει δραστικά την κατανάλωση πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε αυτούς τους στόχους αποχωρώντας από τις προετοιμασμένες παρατηρήσεις για να προσθέσει ότι η ανεξαρτησία από το ρωσικό φυσικό αέριο «μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας... αλλά και πρόσθετων προμηθειών φυσικού αερίου».
Προβληματσιμός για το κλίμα
«Η Ευρώπη έχει ήδη αρκετή χωρητικότητα για να εισάγει την ποσότητα φυσικού αερίου που σκοπεύουν να προμηθεύσουν οι ΗΠΑ», δήλωσε από την άλλη πλευρά ο Murray Worthy, ακτιβιστής κατά του φυσικού αερίου της ΜΚΟ Global Witness. «Αντί να καλύπτει τις τσέπες των αμερικανικών εταιρειών, η Ευρώπη θα πρέπει να επικεντρώσει τις ενεργειακές της επενδύσεις σε μόνιμες λύσεις όπως η βελτίωση της μόνωσης των κτιρίων, οι αντλίες θερμότητας και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι οι νέες υποδομές δεν θα οδηγούσαν σε λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία ή πρόσθετη εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, επειδή «η υποδομή που χρησιμοποιούμε για το φυσικό αέριο σήμερα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καθαρό υδρογόνο στο μέλλον».
Η πρώτη νίκη
Τέλος σημειώνεται ότι ο Charlie Reidl, εκτελεστικός διευθυντής του λόμπι του Κέντρου Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Ουάσιγκτον, είπε ότι η έμφαση της κοινής δήλωσης στους «μηχανισμούς μακροπρόθεσμων συμβάσεων με τους προμηθευτές LNG των ΗΠΑ» θα «δημιουργήσει έναν εικονικό αγωγό LNG προς την Ευρώπη... στο μέλλον» κάνοντας λόγο για μια πρώτη νίκη.
Τι προβλέπει η συμφωνία
«Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ και τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».Η ΕΕ και οι ΗΠΑ δεσμεύονται να κάνουν συγκεκριμένα βήματα από κοινού για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και της Προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ειδικότερα, η Eυρωπαϊκή Επιτροπή και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν χθες τη δημιουργία κοινής ομάδας δράσης (Task Force) για την αντιμετώπιση των αναγκών της ΕΕ σε σχέση με την ενεργειακή ασφάλεια, και την επίσπευση της πράσινης μετάβασης. Η Task Force θα προεδρεύεται από έναν εκπρόσωπο από τον Λευκό Οίκο και έναν εκπρόσωπο του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με διεθνείς εταίρους, πρόσθετους όγκους υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για την αγορά της ΕΕ τουλάχιστον 15 bcm το 2022 με αναμενόμενες αυξήσεις στο μέλλον.
«Μέσω της κοινής ευρωπαϊκής δράσης για πιο προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια (REPowerEU), η ΕΕ επιβεβαίωσε τον στόχο της να επιτύχει την ανεξαρτησία από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πολύ πριν από το τέλος της δεκαετίας, αντικαθιστώντας τα με σταθερά, οικονομικά προσιτά, αξιόπιστα και καθαρά ενεργειακά αποθέματα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της ΕΕ», αναφέρεται στην κοινή δήλωση ΕΕ και ΗΠΑ.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν δεσμευτεί να εκπληρώσουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, να επιτύχουν τον στόχο των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 και να διατηρήσουν το όριο 1,5 βαθμού Κελσίου στην άνοδο της θερμοκρασίας εφικτό, μεταξύ άλλων μέσω μιας ταχείας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. «Αυτές οι πολιτικές και τεχνολογίες θα συμβάλουν επίσης στην ανεξαρτησία της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Το φυσικό αέριο παραμένει σημαντικό μέρος του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ στην πράσινη μετάβαση, μεταξύ άλλων με τη διασφάλιση της μείωσης της έντασης του άνθρακα με την πάροδο του χρόνου», επισημαίνεται.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ για να επιταχύνει τις ρυθμιστικές διαδικασίες τους για την επανεξέταση και τον καθορισμό εγκρίσεων για υποδομές εισαγωγής LNG, για τη συμπερίληψη χερσαίων εγκαταστάσεων και σχετικών αγωγών για την υποστήριξη εισαγωγών με χρήση πλωτών μονάδων επαναεριοποίησης και σταθερών τερματικών εισαγωγών LNG.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους φορείς της αγοράς για να συγκεντρώσει τη ζήτηση, μέσω μιας νεοσύστατης Ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ για πρόσθετους όγκους μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου 2022. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίξει επίσης μακροπρόθεσμους μηχανισμούς συμβάσεων και θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για να ενθαρρύνει σχετική σύναψη συμβάσεων για την υποστήριξη των τελικών επενδυτικών αποφάσεων σε υποδομές εξαγωγών και εισαγωγών LNG.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη της ΕΕ για τη διασφάλιση σταθερής ζήτησης για πρόσθετο LNG των ΗΠΑ έως τουλάχιστον το 2030, περίπου 50 bcm ανά έτος, με την κατανόηση ότι η φόρμουλα τιμής των προμηθειών LNG στην ΕΕ θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τα μακροπρόθεσμα θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς, και σταθερότητα της συνεργασίας από την πλευρά της ζήτησης και της προσφοράς και ότι αυτή η ανάπτυξη είναι συνεπής με τους κοινούς καθαρούς μηδενικούς στόχους σε ρύπους.
Η ΕΕ προετοιμάζει τέλος ένα αναβαθμισμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενεργειακή ασφάλεια εφοδιασμού και αποθήκευσης. Αυτό θα ενισχύσει τη βεβαιότητα και την προβλεψιμότητα όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού και τις ανάγκες αποθήκευσης και θα εξασφαλίσει στενότερη συνεργασία εντός της ΕΕ και των γειτονικών χωρών εταίρων της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου