Τα δύσκολα θα περάσουν, τα χειρότερα έρχονται! Σε αυτές τις λέξεις συνοψίζεται το πραγματικό κλίμα που επικρατεί στο κυβερνητικό επιτελείο εν όψει της επόμενης συνεδρίασης του Eurogroup και των δυσμενών προοπτικών για το θέμα
ρύθμισης του δημοσίου χρέους. Ήδη ο κ. Τσίπρας έχει υποχρεωθεί να χαμηλώσει εντυπωσιακά τον πήχη δηλώνοντας ότι πλέον ο στόχος δεν είναι να φορέσει γραβάτα αλλά να μην φύγει με φέσι και επιβεβαιώνοντας την ανησυχία ότι οι διαθέσεις των δανειστών παραμένουν πολύ αρνητικές. Η «καθαρή λύση» έχει μετονομαστεί πια σε «καθαρό διάδρομο». Αν και το ενδιαφέρον κατόπιν αυτού στρέφεται στην εκταμίευση της δόσης και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (για την οποία ο Ευκλ. Τσακαλώτος επισκέφθηκε τον Μ. Ντράγκι), ο διαφαινόμενος αρνητικός συμβιβασμός απειλεί να αποτελέσει νέο πολιτικό κόλαφο για την κυβέρνηση.
Το κλίμα βαραίνει διαρκώς και αυτό αποτυπώνεται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις στις οποίες τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ υποχωρούν σταθερά και -εν μέσω γενικότερης ρευστότητας- δίχως την αναγωγή στην πρόθεση ψήφου εμφανίζονται πλέον στα επίπεδα του 12,4%.
Έστω και δύσκολα επομένως αναμένεται να ξεπεραστεί ο κάβος του Ιουνίου κυρίως επειδή το Βερολίνο δεν θέλει να προκαλέσει, παραμονές των γερμανικών εκλογών, χρεοκοπία της χώρας μας μπλοκάροντας ολοκληρωτικά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και ως εκ τούτου αδυναμία πληρωμής των μεγάλων ομολόγων του Ιουλίου. Άλλωστα τα περίπου 7,4 δις ευρώ που πρόκειται να εκταμιευθούν θα επιστρέψουν αυτόματα, σχεδόν στο σύνολό τους, στις τσέπες των δανειστών.
Τα πολιτικά και όχι μόνο προβλήματα όμως δεν πρόκειται να υποχωρήσουν. Αντιθέτως προοιωνίζονται ένα θερμό από κάθε άποψη καλοκαίρι στη διάρκεια του οποίου αναμένεται να πυκνώσουν οι διεργασίες ενόψει του φθινοπώρου και του -ακόμη πιο «καυτού»- χειμώνα σε όλους τους κομματικούς χώρους.
Η μετάθεση των αποφάσεων σχετικά με το χρέος για το μέλλον είναι το πρώτο βήμα για να επανέλθει η επόμενη (που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η ...ίδια) γερμανική κυβέρνηση με αξιώσεις για νέα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα στην πορεία προς το 2018. Οι ανεπίσημες διαβουλεύσεις για αύξηση της δόσης στα 10 δις ευρώ έρχονται να επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» που αποκάλυψε πρόσφατα ότι ο κ. Σόιμπλε ετοιμάζει καινούργιο «κοστούμι» μέτρων ύψους 2-3 δις ευρώ για τη χώρα μας μετά το φθινόπωρο. Όπως ήδη λέγεται, οι δανειστές για να εγκρίνουν αύξηση της δόσης -που θα δοθεί τμηματικά- ζητούν κι άλλο πακέτο προαπαιτούμενων τα οποία θα πρέπει να ψηφιστούν και να δρομολογηθούν τος επόμενους μήνες.
Αυτός ο φαύλος κύκλος πυροδοτεί σοβαρές ανησυχίες για τις αντοχές της σημερινής πολιτικής κατάστασης. Ο κ. Τσίπρας φαίνεται ότι -ανεξάρτητα από τις δημόσιες δηλώσεις και ελιγμούς- αρχίζει να συνειδητοποιεί πως η περίοδος μέλιτος με τους δανειστές έχει τελειώσει και πως οι σχέσεις του μαζί τους θα κινούνται πλέον σε ολοένα και πιο τεντωμένο σχοινί το οποίο ανά πάσα στιγμή μπορεί να σπάσει. Την ίδια ώρα εξαντλούνται και οι «αντοχές» στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ όπου δυναμώνουν οι φωνές για την ανάγκη πολιτικών πρωτοβουλιών πριν το κόμμα τους μεταβληθεί σε ΠΑΣΟΚ του 2012. Το σενάριο της ρήξης και των εκλογών επανεμφανίστηκε άλλωστε αυτές τις ημέρες. Υπάρχουν μάλιστα κι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι αν δεν μεσολαβούσαν οι κάλπες της 24ης Σεπτεμβρίου στη Γερμανία οι εξελίξεις θα είχαν μπει σε άλλη τροχιά.
Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση πάντως το Μέγαρο Μαξίμου αρχίζει να εξετάζει σύμφωνα με πληροφορίες και όλα τα «αμυντικά» σενάρια. Στο πλαίσιο αυτό ο πραγματικός λόγος της πρόσφατης επίσκεψης του κ. Τσίπρα στο υπουργείο Εσωτερικών συνδέεται με την κομματική προετοιμασία για τις αυτοδοικητικές εκλογές. Μέσω της απλής αναλογικής, του σχεδιαζόμενου ανοίγματος σε κεντροαριστερούς υποψηφίους και παρατάξεις ανά την Ελλάδα αλλά ενδεχομένως και της επίσπευσης του χρόνου διεξαγωγής τους -όπως τουλάχιστον προβλέπει μια εισήγηση που υπάρχει στο υπουργείο Εσωτερικών- επιχειρείται να δημιουργηθεί ένα «ανάχωμα» για να συγκρατηθούν δυνάμεις πριν από την τελική μάχη.
Σε κάθε περίπτωση από το φθινόπωρο θεωρείται βέβαιο ότι οι εξελίξεις θα τρέξουν με ταχύτερο ρυθμό. Αποτελούν άλλωστε κοινό μυστικό οι επιδιώξεις (και οι πιέσεις) των δανειστών για σχηματισμό ευρύτερης κυβέρνησης ή ακόμη και της λεγόμενης «οικουμενικής» προκειμένου να ξεπεραστεί η «κόπωση» του ΣΥΡΙΖΑ. Τα σενάρια αυτά απασχολούν από την άλλη πλευρά και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος -έχοντας άλλωστε και την εμπειρία που υπέστη η η ΝΔ το 2012- θεωρεί ως μόνη λύση το σχηματισμό αυτοδύναμης κοινοβουλευτικά κυβέρνησης μέσω διεξαγωγής εκλογών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» μάλιστα ο πρόεδρος της ΝΔ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να εκδηλωθούν το προσεχές διάστημα κινήσεις με σκοπό να βλάψουν αυτό το στόχο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και γι αυτό φέρεται να διαμηνύει ότι δεν θα διστάσει αυτή τη φορά να προχωρήσει ακόμη και σε διαγραφές εάν εκδηλωθούν νέα φαινόμενα εσωστρέφειας στο κόμμα που εξ αντικειμένου μπορεί να λειτουργήσουν ως «δεκανίκι» για την κυβέρνηση του κ. Τσίπρα. Σε μεγάλο βαθμό πάντως το εύρος των κινήσεων σε όλους τους χώρους θα επηρεαστεί από τις αποφάσεις του προσεχούς Eurogroup σε λιγότερο από δύο εβδομάδες. Ακόμη και αν υπάρξει εκεί κάποια λύση και όχι νέο αδιέξοδο, η 15η Ιουνίου θα αποτελέσει ορόσημο πολλαπλών διεργασιών...
Ανδρέας Καψαμπέλης
ρύθμισης του δημοσίου χρέους. Ήδη ο κ. Τσίπρας έχει υποχρεωθεί να χαμηλώσει εντυπωσιακά τον πήχη δηλώνοντας ότι πλέον ο στόχος δεν είναι να φορέσει γραβάτα αλλά να μην φύγει με φέσι και επιβεβαιώνοντας την ανησυχία ότι οι διαθέσεις των δανειστών παραμένουν πολύ αρνητικές. Η «καθαρή λύση» έχει μετονομαστεί πια σε «καθαρό διάδρομο». Αν και το ενδιαφέρον κατόπιν αυτού στρέφεται στην εκταμίευση της δόσης και την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (για την οποία ο Ευκλ. Τσακαλώτος επισκέφθηκε τον Μ. Ντράγκι), ο διαφαινόμενος αρνητικός συμβιβασμός απειλεί να αποτελέσει νέο πολιτικό κόλαφο για την κυβέρνηση.
Το κλίμα βαραίνει διαρκώς και αυτό αποτυπώνεται σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις στις οποίες τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ υποχωρούν σταθερά και -εν μέσω γενικότερης ρευστότητας- δίχως την αναγωγή στην πρόθεση ψήφου εμφανίζονται πλέον στα επίπεδα του 12,4%.
Έστω και δύσκολα επομένως αναμένεται να ξεπεραστεί ο κάβος του Ιουνίου κυρίως επειδή το Βερολίνο δεν θέλει να προκαλέσει, παραμονές των γερμανικών εκλογών, χρεοκοπία της χώρας μας μπλοκάροντας ολοκληρωτικά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και ως εκ τούτου αδυναμία πληρωμής των μεγάλων ομολόγων του Ιουλίου. Άλλωστα τα περίπου 7,4 δις ευρώ που πρόκειται να εκταμιευθούν θα επιστρέψουν αυτόματα, σχεδόν στο σύνολό τους, στις τσέπες των δανειστών.
Τα πολιτικά και όχι μόνο προβλήματα όμως δεν πρόκειται να υποχωρήσουν. Αντιθέτως προοιωνίζονται ένα θερμό από κάθε άποψη καλοκαίρι στη διάρκεια του οποίου αναμένεται να πυκνώσουν οι διεργασίες ενόψει του φθινοπώρου και του -ακόμη πιο «καυτού»- χειμώνα σε όλους τους κομματικούς χώρους.
Η μετάθεση των αποφάσεων σχετικά με το χρέος για το μέλλον είναι το πρώτο βήμα για να επανέλθει η επόμενη (που κατά πάσα πιθανότητα θα είναι η ...ίδια) γερμανική κυβέρνηση με αξιώσεις για νέα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα στην πορεία προς το 2018. Οι ανεπίσημες διαβουλεύσεις για αύξηση της δόσης στα 10 δις ευρώ έρχονται να επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» που αποκάλυψε πρόσφατα ότι ο κ. Σόιμπλε ετοιμάζει καινούργιο «κοστούμι» μέτρων ύψους 2-3 δις ευρώ για τη χώρα μας μετά το φθινόπωρο. Όπως ήδη λέγεται, οι δανειστές για να εγκρίνουν αύξηση της δόσης -που θα δοθεί τμηματικά- ζητούν κι άλλο πακέτο προαπαιτούμενων τα οποία θα πρέπει να ψηφιστούν και να δρομολογηθούν τος επόμενους μήνες.
Αυτός ο φαύλος κύκλος πυροδοτεί σοβαρές ανησυχίες για τις αντοχές της σημερινής πολιτικής κατάστασης. Ο κ. Τσίπρας φαίνεται ότι -ανεξάρτητα από τις δημόσιες δηλώσεις και ελιγμούς- αρχίζει να συνειδητοποιεί πως η περίοδος μέλιτος με τους δανειστές έχει τελειώσει και πως οι σχέσεις του μαζί τους θα κινούνται πλέον σε ολοένα και πιο τεντωμένο σχοινί το οποίο ανά πάσα στιγμή μπορεί να σπάσει. Την ίδια ώρα εξαντλούνται και οι «αντοχές» στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ όπου δυναμώνουν οι φωνές για την ανάγκη πολιτικών πρωτοβουλιών πριν το κόμμα τους μεταβληθεί σε ΠΑΣΟΚ του 2012. Το σενάριο της ρήξης και των εκλογών επανεμφανίστηκε άλλωστε αυτές τις ημέρες. Υπάρχουν μάλιστα κι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι αν δεν μεσολαβούσαν οι κάλπες της 24ης Σεπτεμβρίου στη Γερμανία οι εξελίξεις θα είχαν μπει σε άλλη τροχιά.
Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση πάντως το Μέγαρο Μαξίμου αρχίζει να εξετάζει σύμφωνα με πληροφορίες και όλα τα «αμυντικά» σενάρια. Στο πλαίσιο αυτό ο πραγματικός λόγος της πρόσφατης επίσκεψης του κ. Τσίπρα στο υπουργείο Εσωτερικών συνδέεται με την κομματική προετοιμασία για τις αυτοδοικητικές εκλογές. Μέσω της απλής αναλογικής, του σχεδιαζόμενου ανοίγματος σε κεντροαριστερούς υποψηφίους και παρατάξεις ανά την Ελλάδα αλλά ενδεχομένως και της επίσπευσης του χρόνου διεξαγωγής τους -όπως τουλάχιστον προβλέπει μια εισήγηση που υπάρχει στο υπουργείο Εσωτερικών- επιχειρείται να δημιουργηθεί ένα «ανάχωμα» για να συγκρατηθούν δυνάμεις πριν από την τελική μάχη.
Σε κάθε περίπτωση από το φθινόπωρο θεωρείται βέβαιο ότι οι εξελίξεις θα τρέξουν με ταχύτερο ρυθμό. Αποτελούν άλλωστε κοινό μυστικό οι επιδιώξεις (και οι πιέσεις) των δανειστών για σχηματισμό ευρύτερης κυβέρνησης ή ακόμη και της λεγόμενης «οικουμενικής» προκειμένου να ξεπεραστεί η «κόπωση» του ΣΥΡΙΖΑ. Τα σενάρια αυτά απασχολούν από την άλλη πλευρά και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος -έχοντας άλλωστε και την εμπειρία που υπέστη η η ΝΔ το 2012- θεωρεί ως μόνη λύση το σχηματισμό αυτοδύναμης κοινοβουλευτικά κυβέρνησης μέσω διεξαγωγής εκλογών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» μάλιστα ο πρόεδρος της ΝΔ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να εκδηλωθούν το προσεχές διάστημα κινήσεις με σκοπό να βλάψουν αυτό το στόχο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και γι αυτό φέρεται να διαμηνύει ότι δεν θα διστάσει αυτή τη φορά να προχωρήσει ακόμη και σε διαγραφές εάν εκδηλωθούν νέα φαινόμενα εσωστρέφειας στο κόμμα που εξ αντικειμένου μπορεί να λειτουργήσουν ως «δεκανίκι» για την κυβέρνηση του κ. Τσίπρα. Σε μεγάλο βαθμό πάντως το εύρος των κινήσεων σε όλους τους χώρους θα επηρεαστεί από τις αποφάσεις του προσεχούς Eurogroup σε λιγότερο από δύο εβδομάδες. Ακόμη και αν υπάρξει εκεί κάποια λύση και όχι νέο αδιέξοδο, η 15η Ιουνίου θα αποτελέσει ορόσημο πολλαπλών διεργασιών...
Ανδρέας Καψαμπέλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου